Reisverslag Noorwegen | De magie van de Lofoten in de winter

Indrukwekkende landschappen, een overdosis zeearenden en het dansende Noorderlicht. Zo zou ik onze week op de Lofoten bijna een maand geleden samenvatten. Hieronder een verslag van deze magische week. Terwijl de lente al is begonnen, sta ik in mijn hoofd nog in wintermodus. Ik geniet nog na van een geweldige week op de Lofoten bijna een maand geleden.

Lofoten in de winter

Vanuit Amsterdam vlogen we via Oslo naar Evenes en huurden daar een auto. Eind februari / begin maart vind ik persoonlijk een prettige tijd om naar het noorden te reizen omdat de dagen dan weer wat langer zijn. Tegelijkertijd is er nog voldoende sneeuw en is het noorderlicht vaak actief aanwezig.

Dit jaar viel de hoeveelheid sneeuw echter wat tegen. Ik sprak een bewoonster en zij vertelde dat er weinig sneeuw lag voor de tijd van het jaar. Normaal hebben ze deze hoeveelheid pas in mei. Volgens de weersvoorspellingen gaat er echter nog wat sneeuw vallen de komende dagen. Op de Lofoten heb je te maken met zeeklimaat, dus dat betekent sowieso mildere temperaturen ten opzichte van het binnenland. Gemiddeld ligt de temperatuur in maart overdag rond het vriespunt of net daarboven en circa -5 tot -10 graden in de nacht.

Om zoveel mogelijk van de Lofoten te kunnen zien hebben we de week in twee delen gesplitst. Eerst verblijven we een paar dagen in de noordelijke helft, rond Svolvaer. Daarna een paar dagen in de zuidelijke helft, rond Leknes.

De highlights van deze week:

• het dansende noorderlicht
• prachtige winterlandschappen
• de opwindende zeearendensafari per RIB boot
• winterse beklimming van de berg Ryten (543m)

Het noorderlicht in zijn piekjaar (2025)

Als je in de winter op vakantie in het noorden gaat, dan wil je natuurlijk vooral het noorderlicht zien. De Lofoten liggen noordelijk genoeg om het noorderlicht te kunnen zien. En vooral dit jaar. De activiteit van het noorderlicht piekt iedere 11 jaar en in 2025 bereikt de zonneactiviteit haar maximum. Hierdoor is het noorderlicht in 2025 extra goed zichtbaar.

Ik ben in het verleden al twee keer eerder in de winter in Noord-Noorwegen geweest, maar ik heb het noorderlicht nog nooit zo fel gezien en nog nooit zo zien dansen! Drie avonden hadden we het geluk een heldere lucht te hebben, waarvan we twee top avonden hebben beleefd qua noorderlicht. Om 19.30 uur begon het vaak al.

Hoe zou ik het noorderlicht kunnen omschrijven? In rustige omstandigheden lijkt het een beetje op een ietwat doorzichtige wolk. Met het blote oog zie je de (meestal) groene kleur niet, dus maak je een foto om te zien of je te maken hebt met noorderlicht of daadwerkelijk een wolk.

Maar als de zonneactiviteit sterk is en toeneemt, is het net alsof er een lamp aan gaat in die wolk en zie je het geheel gewoon oplichten, het reflecteert dan zelfs in het water. Een foto maken is dan niet meer nodig, als je de lucht ziet dansen, weet je dat je naar het noorderlicht aan het kijken bent. Lange slierten bewegen door de lucht en maken allerlei vormen. Soms is het noorderlicht alleen richting het noorden of oosten te zien, soms is het overal. Echt kippenvel om het noorderlicht zo intens mee te maken.

Ineens kan het noorderlicht weer weg zijn. Dan is het een kwestie van geduld hebben. Het kan zo weer tevoorschijn komen …. of niet. Niet iedere avond is het noorderlicht even vaak of even sterk zichtbaar. Soms helemaal niet. Er bestaan overigens verschillende apps die je een beetje kunnen helpen voorspellen waar en wanneer je kans hebt het noorderlicht te zien. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de lucht (grotendeels) wolkenvrij is. En hoe minder licht (van lampen en de maan), hoe beter.

En als je denkt dat je het noorderlicht alleen met een dure camera/lens kunt fotograferen, dan heb je het mis. Met sommige telefoons kun je tegenwoordig redelijke foto’s van het noorderlicht maken. Marcel heeft onderstaande foto zelfs met een zakformaat compactcamera gemaakt, op een klein statiefje (f3.3, ISO 1600, sluitertijd 8 seconde).

In de week waarin wij op de Lofoten verbleven, was het noorderlicht trouwens niet eens op zijn sterkst. In de loop van maart blijkt het noorderlicht nog veel sterker aanwezig te zijn geweest. Maart/april dit jaar en rond september/oktober zijn er nog de beste omstandigheden om het noorderlicht te zien dansen.

Ik heb overigens gelezen dat na een piekjaar het noorderlicht nog zo’n 3 jaar sterker aanwezig blijft. Het ebt langzaam weg. Dat betekent dat met name volgend jaar ook nog een heel goed jaar zal zijn om het noorderlicht te gaan bekijken. Wij hebben al plannen gemaakt!

Prachtige winterlandschappen

Zonnig of bewolkt, het landschap op de Lofoten is hoe dan ook prachtig. Steile bergwanden, prachtige fjorden, oude vissersdorpjes en de vele meertjes maken het de locatie bij uitstek voor landschapsfotografie. De weersvoorspellingen voor deze week waren echt heel slecht, maar niets is zo veranderlijk als het weer. Het ene moment had je donkergrijze wolken, het andere moment liet de zon zich even zien, echt prachtig! Uiteindelijk hebben we toch een paar mooie dagen gehad.

Gelukkig zat ikzelf niet achter het stuur gedurende deze week, want ik zou moeite hebben gehad om mijn ogen op de weg te houden. Wat een uitzichten onderweg. Regelmatig stonden we stil om foto’s te maken. Belangrijk is wel om je auto eerst veilig te parkeren op een parkeerplaats (niet langs de kant van de weg) en dan pas een geschikte fotoplek te zoeken.

Het was wel duidelijk dat de dorpjes in de zuidelijke helft van de Lofoten het meest in trek waren. En dan bedoel ik met name Hamnøy, Reine, Å en de omgeving van Flakstad en Ramberg. Zelfs in de winter waren daar best veel toeristen te vinden. Toch was het nog te overzien en was er genoeg plek op de parkeerplaatsen.

Zeearendensafari per RIB boot

Wat absoluut mijn verwachtingen heeft overtroffen is de zeearendensafari naar Trollfjorden, een twee kilometer lang fjord die slechts 100 meter breed is en wordt omringd door steile rotswanden. Wij boekten bij Xxlofoten en per RIB boot vertrek je dan vanuit de haven van Svolvaer. Ik had nog nooit in een RIB boot gezeten en ik hoopte vandaag zo’n 10 tot 20 zeearenden te gaan zien. Maar eigenlijk had ik geen idee wat ik kon verwachten.

Voor vertrek word je in een waterafstotend pak gehesen, een reddingsvest en je krijgt een beschermingsbril (tegen opspattend zeewater). Als je een camera mee wilt nemen, zorg dan ook dat je een waterdichte hoes of drybag bij je hebt (een rugzak kun je niet om tijdens de rit).
Er werd verteld dat er momenteel golven van 1,5 meter zijn op het eerste stuk na de haven. OK, dan zullen ze wel een beetje voorzichtig varen dacht ik. Mooi niet dus. Eenmaal de haven uit werd er vol gas gegeven en vliegen we als het ware over de golven heen. Af en toe maakten we een smak terug op het water. Iets waar je wel een beetje op berekend moet zijn. Verderop werd het rustiger op het water en werd er nog wat extra gas gegeven. Wat gaat dit hard!

Hee, ik zie een zeearend, maar we gaan nog even in volle vaart de bocht door tussen twee rotseilandjes. Dan zie ik links van mij 4 zeearenden zitten. Oh nee, vijf … zes … acht? Wow 8 zeearenden! En dan val ik stil en krijg ik kippenvel. Ik zie zo veel zeearenden dat ik ze niet eens meer kan tellen. Op het rotseilandje, in de lucht voor ons, boven ons, overal!

Oja, foto’s maken, ik zou het bijna vergeten. Maar welke dan? Het zijn er zoveel, ik doe maar wat. Laag overvliegend, duikend naar een vis, cirkelend boven mijn hoofd en gewoon relaxed op de rotsen zittend. Ik was de enige met telelens, maar met telefoon of compact camera kun je ook hele mooie beelden vast leggen.

Na een tijdje gaan we verder richting Trollfjord. Onderweg zie ik ook de nodige zeearenden, hoeveel zeearenden leven hier wel niet?! Er wordt nog wat verteld over de historie van de omgeving en dan varen we het Trollfjord in. De zon is inmiddels verdwenen wat eigenlijk juist bijdraagt aan het mysterieuze gevoel wat dit smalle fjord met hoge rotswanden je geeft. En ook hier treffen we zo’n 10 tot 20 zeearenden aan op de rotswanden. Terwijl de schipper vertelt over het Trollfjord, dobberen we het fjord rond.

We gaan weer op weg, terug naar de haven dacht ik, maar niets was minder waar. Op een andere locatie was ook nog een hele grote groep zeearenden te vinden. Met mijn compactcamera maak ik nog een paar laatste foto’s. Niet veel later “vliegen” we terug over de 1,5 meter hoge golven naar de haven. Wat een onvergetelijke safari was dit zeg!

Winterse beklimming van Ryten (543m)

Op de Lofoten zijn de meeste bergen niet geschikt om in de winter te beklimmen. Veelal steile wanden en we zijn ook niet bepaald getrainde alpinisten. Dus ben ik op zoek gegaan naar een relatief makkelijke en vooral veilige bergroute om te gaan sneeuwschoenwandelen en ik kwam al snel op Ryten uit. Deze 543 meter hoge berg bij het dorpje Fredvang is prima te “beklimmen” in de winter, eventueel met sneeuwschoenen. Maanden van tevoren had ik al geïnformeerd bij Guide to Lofoten en zij gaven mij goede tips en de mogelijkheid om sneeuwschoenen, sneeuwspikes en stokken te huren. Dat gaan we doen!

Een dag van tevoren heb ik nog navraag gedaan bij Ivar van Guide to Lofoten over de condities op de berg en hij wist mij te vertellen dat het momenteel voldoende is om alleen spikes te dragen.

Twee mogelijke routes naar boven zijn er. Vanaf Innersand parking, waar we ook het gehuurde materiaal kunnen ophalen. Maar wij starten aan de zuidkant van Fredvang, vanaf een parkeerplaats langs het fjord. Met de zon in de rug starten we onze wandeling. Eerst nog over een half bevroren pad, maar al snel liepen we in de sneeuw. Links naast ons op de bergwand horen we geluiden, vermoedelijk moerassneeuwhoenen, maar we zien niets. Een tijd lang hebben we de bergwand gescand, helaas hebben we ze niet kunnen spotten. We lopen verder omhoog tot we bij twee bergmeren komen. Hier kijken we uit op Innersand, terwijl achter ons wat dreigende wolken beginnen te ontstaan.

Linksaf en even wat steiler omhoog gaan we nu. Aangezien deze berg bijna dagelijks wordt beklommen, is het makkelijk de juiste route te vinden. Dan komen we half ingesneeuwde loopplanken tegen wat erop wijst dat het hier best drassig kan zijn als straks de sneeuw weg is. Al snel zien we in de verte de laatste helling naar boven en rechts van ons openbaart zich een prachtig uitzicht over de kustlijn bij Ramberg.

Eenmaal op de laatste helling worden we getrakteerd op weer een ander uitzicht, namelijk Kvalvika beach. Eventueel kun je dit strand meepakken in de bergtocht, maar vandaag kiezen we daar niet voor. Een plaatselijke regenbui passeert op zee en ondertussen pakken wij ons wat beter in. De wind begint toe te nemen en deze voelt behoorlijk ijzig aan. Bij het uitzichtpunt op Kvalvika beach word ik even niet lekker. Waarschijnlijk is door de combinatie van kou en inspanning mijn bloedsuiker gekelderd, snel wat eten en sap drinken. Gevolgd door hete koffie, want dat lust ik wel met die kou. Daar knapt een mens van op!

Nog een paar meter stijgen en we staan op de top, yes gehaald! Vanwege de extreem ijzige wind op de top blijven we hier maar kort genieten van het uitzicht. We maken een paar foto’s en dan snel die handen weer in de handschoenen.

Via dezelfde weg dalen we vervolgens af, opnieuw genietend van de prachtige omgeving. Ja, Ryten is absoluut een aanrader.

Voor meer foto’s van deze reis, kijk gerust op mijn Instagram-pagina: @come_hike_with_dee

---