REISVERSLAG: Val di Fassa is een fantastische outdoorbestemming
Dit is waarom je naar de Italiaanse Dolomieten wilt
Een reisverslag van Pauline van der Waal
De Dolomieten in het noorden van Italië stonden al een tijdje op mijn wish-list, maar het was er nog niet van gekomen. Tot nu! Ik ging op vakantie naar het Italiaanse Val di Fassa. Ik kende de daarin gelegen ‘Sella Ronda‘ van enthousiaste wintersporters, al staat ook die nog hoog op mijn eigen lijstje. Maar geen sneeuw nu, maar heerlijke temperaturen waarbij een voorzichtige overgang van zomer naar herfst zichtbaar is. En wat is het hier prachtig!
Als je een actieve vakantie zoekt, met adembenemende bergmassieven, leuke dorpen en ontzettend veel te doen, lees dan snel verder. Val di Fassa kan zo maar eens zijn wat je zoekt. Wij verblijven in het dorp Canazei, maar er zijn meerdere leuke dorpen in de regio.
Eerst even lekker achterover leunen? Bekijk dat de video die ik van mijn trip maakte.
Hiken, hiken, en nog eens hiken
Ik heb best wel wat kilometers aan wandelingen in de benen zitten, maar hier heb ik toch twee tophikes gemaakt! Het is moeilijk kiezen trouwens, want met zoveel bergen en prachtige natuur om je heen is het aantal bergwandelingen dat je kunt maken bijna ontelbaar. De eerste die we lopen is direct een pittige, maar ik durf te zeggen dat dit de mooiste hike van heel Europa is. We vertrekken met de Doleda-gondel vanuit Alba, op enkele minuten rijden van Canazei. We zijn in totaal zeven uur onderweg geweest, wel met de nodige pauzes, en hiervan hebben we zo’n 90% afgedaald. Dat hebben we gevoeld aan de benen.
Wil je een kortere hike maken en heerlijk lunchen op een fantastische plek? Neem dan de gondel Col Rodella-Campitello omhoog. We lopen eerst naar de Refugio Pertini. Je kunt vanuit daar ook de hele weg naar beneden wandelen, maar wij hebben de spierpijn nog in de benen zitten van de vorige hike. We pauzeren even bij deze hut, en keren dan om. Lunchen móet je echt op de Friedrich Augusthütte, een fenomenaal uitzicht en de heerlijkste (en bijzondere!) gerechten op de kaart. Zo eet ik er ravioli met vijgen en maanzaad, om maar eens iets te noemen.
Paardrijden is hier te gek
Ik ben best een paardenmeisje en kan dan ook mijn geluk niet op dat paardrijden op het programma staat. Wij gaan naar Charlotte Horse Riding. Deze pittige tante vangt mishandelde en afgedankte paarden op en zorgt dat ze mee kunnen op buitenritten. De omgeving is prachtig en iedereen kan mee, of je nou veel of weinig (geen…) ervaring hebt. We starten in het dorp, maar slingeren al snel het bos in en rijden zelfs een stuk in galop de berg op. Wij rijden bij een heerlijk zonnetje en in T-shirt, maar als het kouder wordt kun je heerlijke herfstritten maken en in de winter zelfs door de sneeuw!
Voor meer informatie en boekingen kijk je op de site van Charlotte Horse Riding.
Paragliden
In de omgeving zie je doorlopend paragliders naar beneden zweven. Eén van de meest gebruikte vertrekpunten is ook weer bovenaan de Col-Rodellagondel. We zagen daar de één na de andere paraglider vertrekken. Je kunt jouw tamdemflight boeken bij één van de aanbieders in de regio.
Mountainbiken of gewoon een rondje fietsen
Eigenlijk stond er een pittige mountainbiketour op het programma, maar het weer zat niet bepaald mee: het regende flink. Dat maakte het fietsen zelf niet erg veel leuker, maar ook waren de paden super modderig. Omdat ik persoonlijk niet zo’n geoefende mountainbiker ben (en mijn reisgenoten ook niet!), was ik er niet rouwig om dat de mountainbikes werden ingewisseld voor wat minder sportieve e-bikes. In plaats van de bergen in gingen we de omliggende dorpen verkennen. Er zijn speciale fietspaden uitgezet tussen de dorpen, waarbij je bijna niet op de autoweg hoeft te komen. Volg de bordjes en je komt er vanzelf. Wij fietsen vanuit Canazei via Pozza di Fassa naar Moena.
Museum over de Eerste Wereldoorlog
In Nederland leert iedereen op school genoeg over de Tweede Wereldoorlog, en wordt er natuurlijk elk jaar nog enthousiast herdacht op 4 en 5 mei. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar heel veel over de Eerste Wereldoorlog wist ik eigenlijk niet. Dat is in deze regio wel anders, maar dat komt doordat Val di Fassa in de oorlog jarenlang exact op de frontlinie van de troepen heeft gelegen. Er is dus veel geschiedenis te vinden en dit is samengebracht in het Mostra La Gran Vera, oftewel het Museum van de Grote Oorlog in het dorp Moena.
Wij parkeren onze fietsen voor de deur van het museum en zijn er zeker een uur zoet. Het is vrij goed gelukt om de verschrikkingen van deze oorlog zichtbaar te maken. Bovendien zien, horen en lezen we veel wat we nog niet wisten. Tip: vraag bij de kassa een boekje met de vertalingen van de museumbordjes, want er zijn geen Engelse of Duitse beschrijvingen te vinden.
Canazei: gezellig dorp waar genoeg te doen is
In de vallei liggen verschillende dorpen. Wij verblijven in Canazei, een gezellig dorp met wat winkels en genoeg terrasjes om lekker te zitten na een actieve dag. Heerlijk eten en lekker drinken kun je er ook, mogelijkheden te over! Ik heb hier enkele tips op een rijtje gezet. Want let wel: je denkt dat je hier in Italië zit, maar vaak wordt hier de typisch Oostenrijkse bergkost geserveerd en daar is weinig verfijnd aan…
Restaurant El Pael
El Pael heeft als ondertitel ‘Wine Restaurant’ en dat is niet voor niets. De chef is een beroemde sommelier en de beste van Italië. Elke gang wordt dan ook vergezeld door alleen de allerbeste wijnen. Reserveren kan via de website of telefonisch.
Restaurant Rita Stube
Goed, de naam doet niet bepaald hip aan, maar laat je daardoor niet afleiden. Dit restaurant is onderdeel van Hotel & Spa Rita, maar heeft een fantastische kaart. Hou zeker nog wat plek voor het toetje, want die zijn ook zeer bijzonder! Alle info inclusief menukaart op de website.
Wine Bar Croce Bianca
Nog niet genoeg van de wijn? Dan kun je na afloop altijd nog naar deze wijnbar op de hoek van het kruispunt midden in het dorp. Ook deze bar maakt onderdeel uit van een hotel, maar heeft een gezellige bar(man) en heerlijke wijnen. Wine & Dine, Via Roma 5.
Cultuur van de Ladin
De beschermde ligging zo in het dal en het feit dat dit gebied langer bij Oostenrijk heeft gehoord dan bij Italië, heeft zo z’n weerslag op de cultuur en de gebruiken. Maar let op! Zeg hier niet tegen de bewoners dat ze in Zuid-Tirol wonen, want dan beledig je hen tot op het bot. We zitten hier in Trentino. Ook wordt er een eigen taal gesproken, het Ladin. Hierin zijn veel Duitstalige woorden te herkennen, maar de grammatica is dan weer op en top Italiaans. Het is voor ons in ieder geval niet te volgen… Sinds 1994 wordt de taal overigens weer op school onderwezen.
Wij belanden tijdens onze trip op de jaarlijkse Ladin-Parade, met een grote optocht van alle dorpen uit de regio. Toch voelen we een kleine identiteitscrisis opkomen, want in de bijbehorende feesttent is het meer of we in München terecht zijn gekomen. Heren in lederhosen, dames in dirndl, de bierpullen gaan rond en op het podium staat een band die naast enkele Italiaanse feestklassiekers vooral Duitse schlagers speelt. Maar ach, wat geeft het! Het is gezellig, dus we bestellen gewoon nog een pul bier en schuiven aan aan de lange tafel.
Wil je meer weten over de Ladincultuur? Bezoek dan het museum dat hier volledig aan gewijd is, het Museo Ladin de Fascia in Sèn Jan di Fassa. Sowieso een goed plan als je een dagje te kampen hebt met rotweer. Let op: ook hier dien je bij de kassa een boekje met vertalingen mee te nemen. Ook de website is uitsluitend in het Italiaans en het… juist, Ladin!
Fedaia dam
Een ander uitstapje kun je maken naar Fedaia Dam. Dit is een enorme dam om van het Fedaiameer een stuwmeer te maken. De aanblik kan je trouwens bekend voorkomen, want de dam was te zien in de film The Italian Job uit 2003. Je kunt koffie drinken bij één van de restaurantjes met uitzicht op het meer, maar als je meer actie wilt, kun je ook de prehistorische Korblift de berg op nemen.
Dit liftje bestaat -de naam heeft het een beetje weg- uit ijzeren mandjes waar je in blijft staan. Het tempo is ‘rustgevend’ te noemen. Wij slaan de lift over gezien de regen, aangezien we zeker weten doornat te zijn tegen de tijd dat we boven zijn. Heb je de mogelijkheid en is het mooi weer, trek hier dan zeker wel tijd voor uit! Er wordt al jaren gezegd dat dit oude liftje gesloten gaat worden, dus pak je kans.
Naar de QC spa
En dan tot slot: de kers op de taart. In het dorp Pozza di Fassa ligt de QC Spa Dolomiti. Normaal ben ik niet zo’n spa-fan, maar geloof me, deze moet je echt heen. Met een heerlijk binnen- en buitenzwembad met allerlei massagestralen en ander vernuft. Als de temperatuur daarom vraagt zijn er ligstoelen buiten, maar er zijn ook (meerdere!) hottubs en sauna’s buiten. Ook zijn er onnoemelijk veel relaxruimtes met verschillende thema’s en nog veel meer sauna’s in het hoofdgebouw. Wil je alles uitproberen moet je er zo een halve dag voor uittrekken.
Nog een geweldige uitvinding: Aperiterme. Van half 7 tot half 9 ’s avonds krijg je in de bistrot heerlijke hapjes met bubbels geserveerd. Dit zit trouwens inbegrepen in de toegangsprijs. Heb je nog tijd over, dan kun je natuurlijk ook een massage boeken (tegen meerprijs). Nog niet overtuigd? Bekijk dan even de website van QC Spa.
Zo kom je er
Val di Fassa ligt eigenlijk precies tussen verschillende vliegvelden in, wat maakt dat je altijd met een flinke transfer te maken hebt. Wij vlogen op Venetië, waarvandaan het nog zo’n drie uur rijden is naar Canazei. Je kunt ook vliegen op Innsbruck (Oostenrijk) of Verona. Het dichtstbijzijnde vliegveld is Bozen/Bolzano, maar daar zijn geen vluchten vanuit Nederland op. Met de auto kan ook. Val di Fassa ligt zo’n 1050 kilometer vanaf Utrecht.
Alle informatie die je verder nodig hebt vind je op de officiële website van Val di Fassa.
Alle foto’s (tenzij anders aangegeven): Pauline van der Waal
Bekijk hier alle artikelen en verhalen over Outdoor in Italië
Pauline reist en schrijft sinds 2010 voor onze wintersportsite Snowrepublic. Sinds 2017 is zij verbonden aan Reisschrijvers Media, als redacteur en reisschrijver voor Mountainreporters, OutdoorDichtbij en Alpenweerman. Hiken, klimmen, watersport en snowboarden, allemaal activiteiten die perfect passen bij Pauline.