Caroline in Indonesië | Mijn laatste dagen op Java

Mijn reis heeft zich voortgezet naar Yogyakarta en Bali. Voordat ik jullie daar deelgenoot van maak, wil ik nog maar een keer zeggen hoe ontzettend de moeite waard Pangandaran en omgeving is. Mocht je ooit deze kant van Java bezoeken en genoegen kunnen nemen met een simpel onderkomen, raad ik je aan te kijken of mijn vrienden nog plek hebben. Zoek `Homestay 28`. Ze zullen je een onvergetelijke tijd bezorgen. Als je dan ook nog eens van fietsen houdt, kun je met Michael tours maken. Voor informatie ga je naar ‘Tour sepeda mbs Pangandaran’ in Google maps.

Na 3,5 uur rijdt de trein mijn eindstation in. Tegenover het gebouw, een pareltje uit de 19^e eeuw, word ik aangenaam verrast door een klein koffietentje dat de beste latte tot nu toe serveert. Hoewel ik een echte theeleut ben, kan ik enorm genieten van koffie met een dikke laag melkschuim. Het was, na twee maanden reizen, bij deze jonge vrouw dat mijn verzoek begrepen en ingewilligd werd. Wat een genot!

Je verplaatsen doe je bij de wat langere afstanden het best met een auto of scooter die je online bij Grab of Gojek kunt bestellen. Via de app op mijn telefoon vraag ik een scootertaxi. Die slalommen lekker en het geeft bovendien wat verkoeling. Achterop kijk ik mijn ogen uit. Het valt me op dat de becak oftewel fietstaxi, nog veel gebruikt wordt. Sommigen zijn inmiddels gemotoriseerd. Slim!

De stad is op een gezellige manier druk en lijkt in niets op de metropool waar ik vorige maand landde. Geen hypermoderne hoogbouw waartussen het verkeer zich voortbeweegt alsof iedereen haast heeft. Nee, ik ben blij verrast met een bepaalde gemoedelijkheid en relaxte sfeer. Ook de bouwstijl bevalt me, met Europese invloeden die het verblijf van Nederlandse voorouders verraden, zoals glas in lood ramen en een knipoog naar art deco. Soms zie ik restaurants met charmante, doorgezakte, stoelen en krakkemikkige tafels die getuigen van `tempo doeloe`, de tijd van vroeger.

Natuurlijk eet ik bubur ayam. Rijstpap met groente, kip, kroepoek en ketjap. De lekkernij die ik op Lombok nauwelijks tegenkom is hier gelukkig ruim voorhanden. Mijn homestay, Omah Konco, heeft een perfecte locatie. Gelegen in een achterafsteeg, inclusief groene binnentuin, met bankje onder mijn raam. Vanaf daar is het een kwartiertje lopen naar de bezienswaardigheden op mijn lijst. Het Kraton de ene kant op en het waterpaleis de andere. Prima te doen in één dag.

Paleis

Het paleis, dat nog steeds dienstdoet als woning voor de sultan, is goed onderhouden en kleurrijk. Bij binnenkomst zie ik dat rond een groot podium groepen scholieren zich verzameld hebben. Zowel de jonkies als de bovenbouw zijn vertegenwoordigd. Met geroezemoes alomtegenwoordig is mijn eerste reactie snel te willen doorlopen. Op het podium zijn een gamelanorkest en traditionele poppenkast. Links en rechts van het kleine toneel staan de wajangpoppen opgesteld.

Toch wel nieuwsgierig wil ik weten wat er precies gaande is. Nog voordat mijn vraag beantwoord kan worden door de verlegen tiener, vangt de voorstelling aan. Naast de klanken van de gongs en trommels, hoor ik vrouwen zingen. Zij zitten allemaal achter de poppenspeler. Wayang golèk, zoals deze vorm genoemd wordt, had ik nog nooit in het echt gezien. Wel wayang kulit, de schaduw variant. Natuurlijk is mijn voornemen door te lopen als sneeuw voor de zon verdwenen.

Na afloop wandel ik nog wat over het terrein om vervolgens koers te zetten richting het waterpaleis. Hier wordt grappend aangegeven dat de sultans er kwamen om te jagen. Op de jonge vrouwen die daar gingen baden en ter beschikking stonden van de heerser. Ik zie de humor er niet zo van in, maar ja, ‘s lands wijs, ‘s lands eer. Ik kan me voorstellen dat het in glorietijd een fraaie plek was. Nu ziet het er, wat mij betreft, wat troosteloos uit. Veel tijd hoef ik er niet te besteden en dat is misschien ook wel beter.

De afgelopen dagen zit ik niet zo lekker in mijn vel. Ergens onderweg heb ik iets opgelopen wat mijn ingewanden van slag maakt. Met wat medicatie leek het te zijn verdwenen en nu voelt het weer niet goed. Even een tandje terug is zo’n slecht idee niet. De rest van mijn tijd doe ik op het gemakje, waarbij ik me voorneem de volgende dag alleen jalan Malioboro nog te bezoeken. Deze gezellig drukke straat met een aaneenschakeling van winkels, waar traditionele muziek uit de speakers klinkt, is een mooie afronding van mijn tweedaagse. Een avond op mijn kamer met Netflix en vroeg naar bed. Morgenochtend word ik opgehaald voor een bruiloft.

Een traditioneel Javaans huwelijksfeest

In de vroegte zetten we koers richting Magelang. Een streek in centraal Java die bezienswaardigheden en ongerepte natuur biedt. De neef van mijn schoondochter gaat trouwen en ik ben uitgenodigd. Het feest, inclusief de formaliteiten, vinden plaats in het luxe resort Plataran Borobudur, met uitzicht op de befaamde tempel. Voor de plechtigheid is het dragen van traditionele kleding een must.  Ik heb een mooi setje van sarong en kabaja, in de opslag in Middelburg! Geen nood, de familie (en daar word ik nu ook toe gerekend) krijgt een op maat gemaakt jasje. De bijbehorende sarongs worden gehuurd.

Nu heb ik toch best wel al wat bruiloften meegemaakt, maar over deze kun je bijna alleen in superlatieven spreken. Om te beginnen met de plek. We blijven er slapen! De villa’s zijn charmant en die door de familie zijn gehuurd beschikken allemaal over een privé zwembad. Terwijl de moeder van de bruidegom zelfs een semi open houten sparuimte heeft waar ze massages op haar eigen tafel kan krijgen. Ik ga het niet allemaal opnoemen. Mocht je nieuwsgierig zijn geeft de website alle info.

Niet alleen aan de kleding was gedacht. Een heel team staat klaar om ons er `op ons best` uit te laten zien. Bij de verschillende verblijven zijn visagistes en kappers in de weer. Tafels met make-up en haarspullen, inclusief de extra belichting. Het ziet er allemaal heel professioneel uit. Ook ik word uitgenodigd plaats te nemen. Nu ik hier toch ben laat ik het allemaal maar over me heen komen. Normaliter gebruik ik, naast het getatoeëerde lijntje, niets.

Nadat er zorgvuldig laag na laag werd aangebracht is mijn eerste aanblik met mezelf wel even schrikken. Ik ben de enige met zulk wit haar en de zwarte wenkbrauwen maken me, in mijn ogen, clownesk. Iedereen is enthousiast, maar ik ben er pas okay mee nadat het wat is afgezwakt. Zelfs de plakwimpers vind ik leuk…

Door een professional aangekleed worden heb ik nog nooit meegemaakt. Al helemaal niet als het gaat om een sarong. Zorgvuldig wordt de stof om mijn heupen gewikkeld. Daar komt meer bij kijken dan ik had verwacht. Met rond mijn taille een brede zwarte band die nog eens goed wordt aangetrokken. Dit in combinatie met de kleine stapjes die ik nu kan maken, heeft het een wel heel traditioneel karakter.

De jonge vrouw met wie ik hier naartoe reed, verzucht geïrriteerd dat dit wat haar betreft het symbool is van onderdrukking. ‘We moeten een taille hebben en vooral gracieus blijven’, zegt ze met een niets verhullende uitdrukking op haar gezicht. Wel nu, als ik dit al traditioneel vind, voegt de ceremonie er nog een en ander aan toe. Ik word getrakteerd op rituelen die in Nederland ondenkbaar zijn. Het is een Javaanse bruiloft dat op geen enkel punt is gemoderniseerd. Dus de teksten en rituelen zijn gedateerd en vol respect naar de ouders.

De bruidegom doet het woord en spreekt de geloften uit. (Waarbij dezelfde jonge vrouw, met dezelfde irritatie, kort samenvat waar het over gaat). Omdat ze islamitisch zijn is de voorganger een soort imam. Ze worden ook nog toegesproken door een man wiens functie ik niet weet, maar zijn woorden werden de verontwaardigde jongedame te veel. `Zoveel vrouw-onvriendelijkheden kan ik niet meer verdragen`, verzucht ze dramatisch. Om vervolgens naar buiten te lopen.

De hele plechtigheid duurt best lang. Ik zie de bruid de voeten van haar man met bloemblaadjes wassen. Beiden knielen bij de ouders om, woordeloos, respect te tonen en te danken voor de opvoeding. Daarna lopen de families een bepaald patroon, waarbij de vader van de bruid voor gaat. Hij leidt de weg, zoals hij het haar hele leven heeft gedaan.

Zij heeft geen moment haar mond opengedaan. Eerlijk gezegd begin ik de gefrustreerde jongedame wel te begrijpen en vraag me af of dit nog steeds gemeengoed is. Of dat er ook andere vormen mogelijk zijn. Als op dat laatste positief wordt gereageerd en zelfs de manager van het resort mij vertelt dat dit wel een heel traditionele aanpak is, vraag ik me af wat maakt dat twintigers hiervoor kiezen. Dat antwoord laat nog op zich wachten.

Voor mij is het in ieder geval een interessante en leerzame dag geweest, die ik afsluit met een duik in het zwembad.
Naakt.