Bahnerlebnisweg Albula: leerzame wandeling langs indrukwekkende spoorviaducten
De Rhätische Bahn is onlosmakelijk verbonden met het Zwitserse kanton Graubünden. Deze treinenmaatschappij rijdt met haar kenmerkende rode treinen door het indrukwekkende alpenlandschap en over kunstwerken van stenen viaducten. Zoals het Landwasserviaduct, wellicht het meest gefotografeerde spoorviaduct van Zwitserland. In een drieluik heb ik relatief lichte wandelingen omschreven waar je zowel van de natuur als van de Rhätische Bahn kunt genieten. Hieronder deel 2: Bahnerlebnisweg Albula.
Bahnerlebnisweg Albula
De Bahnerlebnisweg Albula, op de wandelborden soms ook weergegeven als Bahnlehrpfad, is een circa 18 kilometer lang wandelpad tussen station Preda op de Albulapass en het Landwasserviaduct bij Filisur. Op de route staan informatieborden die de geschiedenis weergeven van de Albulabahn die op de Unesco Werelderfgoedlijst staat. Onderweg loop je langs en onder indrukwekkende stenen spoorviaducten door en kun je genieten van het omringende alpenlandschap.
De route bestaat uit 3 etappen die afzonderlijk van elkaar of gecombineerd gelopen kunnen worden. Ook kan de wandeling gecombineerd worden met een bezoek aan het Bahnmuseum Albula op station Bergün.
De etappen in het kort:
Etappe 1: Preda-Bergün: 7 kilometer
Hoogtepunten: diverse indrukwekkende spoorviaducten waar je langs en onderdoor loopt
Etappe 2: Bergün-Filisur: 9 kilometer
Hoogtepunten: station Stugl / Stuls dat niet meer in gebruik is + bergflora en -fauna
Etappe 3: Filisur-Landwasserviaduct-Filisur: 5 kilometer heen en terug
Hoogtepunt: het Landwasserviaduct, waarschijnlijk het meest gefotografeerde spoorviaduct van Zwitserland
Etappe 1: Preda-Bergün
Preda is niet alleen de start van deze wandelroute. Het is ook de plek waar de treinen de Albulatunnel inrijden om aan de andere kant in het Engadin uit te komen (station Spinas en station Bever). De huidige Albulatunnel is verouderd, dus men is al sinds eind 2014 bezig met de bouw van een nieuwe tunnel. Men verwacht in 2024/2025 de bouw te kunnen afronden.
Op station Preda staat een info-arena waar je van alles kunt lezen over dit proces. Ook wordt er een informatiefilm gedraaid. Voor de geïnteresseerden worden er vanaf juli tot en met september ook rondleidingen gegeven op de bouwplaats. Meer info vind je op www.rhb.ch
We steken het spoor over en volgen de wandelbordjes richting Naz en later richting Bergün. We worden onderweg getrakteerd op prachtige uitzichten het dal in en lopen onder enorme stenen viaducten door. Uiteraard komen er treinen langs, als je geluk hebt zomaar ineens een hele speciale. Ondertussen geniet ik van de natuur en het helder blauwe water van de rivier die met ons mee stroomt.
Op de gehele Bahnerlebnisweg staan grote rode informatieborden over alles wat met dit spoortraject te maken heeft. Op de voorkant info in het Duits en op de achterkant info in het Engels. Hieronder 2 foto’s van deze borden.
Vakwerk
We zakken af naar de rivier en lopen wederom onder een enorm viaduct door. Als je even stil staat onder zo’n boog en naar boven kijkt, zie je pas wat een vakwerk dit is. Hoe men dit ooit gebouwd heeft lees je onderweg op de informatieborden.
Zoals ik al eerder zei: als je geluk hebt komt er wellicht een speciale trein voorbij. Bijvoorbeeld een Krokodil locomotief met Pullman wagons erachter. Even terug in de tijd. En nee, ik ben geen treinen-fanaat. Maar mijn wandelgenoot wel, dus inmiddels weet ik er ook het nodige van.
Na nog een stuk door het bos te hebben gelopen naderen we Bergün. Hier lopen we de hoofdstraat door naar beneden, maar pas op voor passerende auto’s. Bij de grote wegwijzers slaan we rechtsaf richting station. Hier kun je weer op de trein stappen, het Bahnmuseum bezoeken of aan etappe 2 beginnen richting Filisur.
Etappe 1 samengevat
Lengte: 7 kilometer
Wandeltijd: circa 2,5 uur
Hoogteverschil: circa 140 meter stijging – circa 560 meter daling volgens onze gps
Etappe 2: Bergün-Filisur
Ook langs deze etappe staan de rode informatieborden over het Albula treintraject en de omgeving waarin dit traject loopt. De wandeling zelf is vooral een natuurwandeling. Deels loopt de route wel langs het spoor en je komt ook langs station Stugl / Stuls dat niet meer in gebruik is.
We beginnen de wandeling op station Bergün. Aan de oostzijde van het station, aan de andere kant van het Bahnmuseum, kun je het spoor oversteken en loopt de weg achter het station langs. Deze weg gaat geleidelijk steeds hoger tot we een prachtig uitzicht hebben over Bergün. Later hebben we tussen de bomen door ook uitzicht het Albuladal in. We troffen op dit pad een alpenlandsalamander aan. Deze salamanders komen met vochtig weer vaak tevoorschijn. Ik blijf ze leuk vinden!
Vervolgens gaat de route over in een bospad en later een bergpad boven het spoor. De paden zijn hier en daar erg smal of dicht begroeid. Het is duidelijk dat deze etappe een stuk minder vaak belopen wordt. Het is eind juni en onderweg lopen we regelmatig tussen de bergbloemen door. En waar bloemen zijn, zijn vlinders en insecten.
Station Stugl / Stuls
De zon laat zich af en toe zien als we station Stugl / Stuls naderen. Dit station uit 1903 is al lange tijd niet meer in gebruik, maar nog steeds in originele staat en is nu in privaat bezit.
Niet ver na het station gaan we een viaduct over. Hier maken we nog wat foto’s van een voorbij rijdende trein en de vuurlelies die daar staan (eind juni). Daarna gaat de route flink naar beneden op een vrij steil pad. We dalen nu af naar de Albulapass waar het wandelpad aan de overkant verder gaat.
We steken de Albulapass en de rivier over en slaan rechtsaf. De komende kilometers voeren over een goed te lopen pad langs de rivier dat geleidelijk afdaalt. Na een aantal kilometer missen we bijna de oversteek terug de rivier over om het laatste deel door het groen te lopen richting Filisur.
Uiteindelijk komen we uit bij een soort industrieterreintje. Het is even zoeken waar we heen moeten. Omhoog richting het dorp dus. We steken de Albulapass weer over waarna we verder omhoog lopen door het oude dorpje richting station Filisur. Dit is het einde van etappe 2.
Etappe 2 samengevat
Lengte: 9 kilometer
Wandeltijd: circa 3,5 uur
Hoogteverschil: circa 290 meter stijging – 580 meter daling volgens onze gps
Etappe 3: Filisur-Landwasserviaduct-Filisur
Etappe 3 draait volledig om het Landwasserviaduct. Dit 65 meter hoge spoorviaduct is wellicht het bekendste spoorviaduct van Zwitserland. Het is gebouwd in 1901/1902 en in 2009 volledig gerenoveerd.
Hier heb je diverse mogelijkheden om het viaduct te bezoeken, met als startpunt Station Filisur:
– Aussichtplattform Süd
– Aussichtplattform Nord
– Brückenpfeiler
Aussichtplattform Süd
De wandeling vanaf station Filisur naar dit uitzichtplateau is de lichtste wandeling van de drie. De route er naar toe gaat niet al teveel omlaag en omhoog en duurt 15 tot 25 minuten. Op de kaart hierboven is de route aangegeven in het geel. Vanaf station Filisur loop je eerst een stukje over de asfaltweg naar beneden tot de wandelborden je naar rechts laten afslaan. We gaan nu een klein stukje omhoog en onder het spoor door. Vervolgens hoef je alleen het bospad te volgen tot je bij het uitkijkpunt bent.
Ik heb helaas geen foto’s gemaakt vanaf dit uitkijkpunt, alleen een filmpje. De foto hieronder is dus een video still van dit filmpje. Dit geeft je een idee van het uitzicht.
Als je nu deels het bospad terug loopt, is er een afslag naar beneden richting de parkeerplaats langs de Albulastrasse. Let op: dit is een enigszins steil pad, dus goede wandelschoenen zijn aan te raden. Vanaf deze parkeerplaats zijn de brugpijlers en het andere uitzichtplateau bereikbaar.
Aussichtplattform Nord
Dit is het meest populaire uitkijkplateau van de twee. Dit omdat je een perfect uitzicht van boven hebt op de treinen die uit de tunnel komen en het Landwasserviaduct op rijden. Kom je lopend vanuit Filisur of vanaf Aussichtplattform Süd, dan daal je eerst af naar de parkeerplaats langs de Albulastrasse. Van daaruit volg je een stuk de rivier richting de brugpijlers en sla je vervolgens af richting het “Schmittnertobelviadukt”. Dit bospad leidt naar het 85 meter hoger liggende uitzichtplateau.
Links van het Landwasserviaduct ligt het Schmittnertobelviadukt, het kleinere broertje zeg maar. Het bospad loopt onder dit viaduct door en buigt af naar rechts richting Aussichtplattform Nord. Tegenwoordig zijn het twee uitkijkpunten boven elkaar, het uitzicht is bijna identiek. Schuin aan de overkant zien we Aussichtplattform Süd.
Brückenpfeiler
Vanaf de parkeerplaats langs de Albulastrasse loopt een makkelijk wandelpad naar de brugpijlers. Hooguit 10 minuten lopen. Vanaf hier ervaar je pas echt wat een immens en indrukwekkend bouwwerk dit is.
Wil je je wandeling verlengen of combineren met een andere wandelroute? Dit kan. Het wandelpad loopt onder de brugpijlers door en gaat verder langs de rivier richting station Wiesen en het Wiesenerviaduct. Vanaf station Filisur gaat er ook een wandelroute naar het Wiesenerviaduct. Hierover meer in deel 3 van dit drieluik. Deze komt binnenkort online, dus houd de website in de gaten.
Speciaal vervoer
Vanaf station Filisur rijdt vanaf half mei tot eind oktober de Landwasser-Express naar de parkeerplaats en de brugpijlers van het Landwasserviaduct. Leuk met de kinderen of gewoon voor de fun! De tijden en prijzen vind je hier -> rhb.ch/de/erlebniswelt-bahn/
Etappe 3 samengevat
Lengte: 5 kilometer heen en terug
Wandeltijd: afhankelijk van welke uitzichtpunten je bezoekt
Hoogteverschil: afhankelijk van welke uitzichtpunten je bezoekt
Het drieluik bestaat uit de volgende delen:
– Rheinschlucht (<- link)
– Bahnerlebnisweg Albula (dit artikel hierboven)
– Zügenschlucht (<- link)
Mijn grootste passie is hoog de Zwitserse bergen intrekken met mijn vriend. We gaan dan op zoek naar plekken waar weinig mensen komen, waar je onverwachts wild tegen komt en de prachtigste bergmeren ontdekt. Dit afgewisseld met de gemarkeerde bergroutes en de geweldig mooie bergdalen die Zwitserland te bieden heeft. Maar ook IJsland en Noorwegen zijn favoriet.