Sledehonden
broer en zus, samen een span tijdens de sledehondentocht

Winters avontuur in Fins Lapland

Een inspirerend reisverhaal van Monique Donkersloot

Tijdens mijn verblijf in het ultieme noorden van Finland heb ik kennis gemaakt met gave winterse activiteiten, zoals met een span sledehonden op pad gaan, in een rendierslee rijden en leren lasso werpen. Op een sneeuwscooter over de immense sneeuwvlaktes rijden, een bezoek aan een ijshotel brengen en de adembenemende natuur verkennen op sneeuwschoenen en langlauf latten.

Het is half vier in de middag als we landen in Helsinki. Veel tijd om de stad te bekijken hebben we niet, want morgen vliegen we al weer door naar Lapland. Na de incheck in het hotel besluiten we te wandelen door de hoofdstraat en langs de haven, waar de ferries naar St. Petersburg vertrekken. Na een uitgebreid Fins ontbijt, de volgende ochtend rijden we alweer naar de luchthaven.


Zin in een andere wintersport vakantie, zonder skiën en toch vol sportieve activiteiten? Beleef dan deze reis boven de poolcirkel in Fins Lapland.


Het zicht vanuit het vliegtuigraampje is ongekend mooi: de wereld onder ons wordt al snel wit en wit blijft het. Van het passeren van de poolcirkel merken we natuurlijk niets, maar een beetje bijzonder vind ik het wel. In minder dan anderhalf uur arriveren we op de luchthaven van Kittilä in Fins Lapland.  Zo ver als je kunt kijken alleen maar sneeuw, sneeuw en sneeuw. Zo ongerept en zo wit dat je denkt in een sprookje terecht te zijn gekomen.

Fins Lapland
oneindige vergezichten tijdens het langlaufen in Fins Lapland

Kittilä en omgeving

Kittilä ligt vier kilometer van de luchthaven. Een taxichauffeur brengt ons in amper vijftien minuten naar ons hotel. Die middag verkennen we de directe omgeving. We passeren een paar winkels, bordjes naar langlaufloipes en zien overal sneeuwscootertracks. En we ervaren de aangename stilte die alleen wordt verstoord door het geknisper van onze voetstappen in de sneeuw.

’s Avonds ontvangen we van één van de ‘adventure week’ begeleiders, een blonde Finse Kinski genaamd, onze uitrusting voor de week: een thermo-overall (een donzen dekbed in overall vorm waarin je eruit ziet als een Michelin-mannetje) een paar thermoschoenen en reuze grote wanten van leer. Hiermee gaan we de komende dagen de kou trotseren.

uitzicht op Levi berg
uitzicht vanuit Kittilä op de ‘berg’ bij Levi

Levi

De volgende ochtend schijnt de zon volop bij een buitentemperatuur van min 22. We gaan met de lijnbus naar Levi, bij de Finnen een favoriet skiressort, op amper dertig autobusminuten van Kittilä. Iedereen rijdt hier op winterbanden en dat is ook wel nodig want er is nergens een stukje weg te zien dat niet besneeuwd is, ook niet op de hoofdweg die van Zuid- naar Noord-Finland loopt.

In Levi tref je houten chalets aan in allerlei soorten en maten. Het blokhut gevoel komt echt bovendrijven. Maar de après-ski is anders dan in Oostenrijk bijvoorbeeld: geen Tiroolse muziek maar heavy metal en rock. Finnen houden van veel herrie als het om muziek gaat en van (veel) drank om de weekenden door te komen. In Levi bezoeken we alle lokale winkeltjes en de plaatselijke VVV, om toch maar niets te willen missen van wat er in de omgeving te doen en te zien is.

Langlaufen en sneeuwschoenwandelen

Na het ontbijt worden we begroet door onze gids voor de komende dagen, Steffan, een Nederlander. Hij ontmoette een paar jaar geleden een Finse en emigreerde naar Lapland, waar hij nu samen met vrouw en dochter woont.

Langlaufen in Fins Lapland
Langlaufen in Fins Lapland

Na de eerste informatie over Fins Lapland, de historie, de bevolking en het klimaat begeven we ons naar het lokaal waar de langlauf latten en stokken liggen opgeslagen. Bij iedereen meet Steffan zorgvuldig de lengte van de langlaufski’s en de stokken en dan beginnen we aan onze ‘cross-country skiing trip’ van ongeveer acht kilometer. Misschien niet ver, maar voor velen van ons is het de eerste kennismaking met deze sport en samen met het aanschouwen van de mooie omgeving en de nodige rustpauzes een mooie ervaring.

Rond lunchtijd zijn we terug in het hotel. Voor de middag is er geen programma en dus besluiten we te gaan wandelen. Volgens Steffan is er een rendieren voederplaats in het bos. Als we het meer oversteken en dan rechts aanhouden dan treffen we de houten voederbakken aan. Maar rechts aanhouden in dit weidse landschap is hier een heel rekbaar begrip, één kilometer misschien twee of nog meer?

Steffans tip om met sneeuwschoenen op pad te gaan blijkt geen overbodige luxe. We kunnen ons alleen op de paden begeven, want ernaast zakken we al gauw een halve meter de sneeuw in. Al met al is het een mooie wandeling in de natuur met prachtige vergezichten, al zien we geen rendieren.

Sledetocht met husky’s

Het is nog erg vroeg als ik wakker word en iets in mij zegt dat we een mooie zonsopgang krijgen. Dus hup mijn bed en zes uur ’s ochtends sta ik ingepakt el wel als een Michelin mannetje klaar om naar buiten te gaan. Daar zie ik dat de zon ‘ontwaakt’, maar de buitentemperatuur nog niet. Die geeft min 26 graden aan. Na drie kwartier foto’s maken en rondbanjeren in de sneeuw keer ik voldaan terug naar het hotel voor het ontbijt.

sledehonden
We worden luidkeels begroet door de jonge sledehonden

Vandaag staat een bezoek aan een huskyfarm en een sledetocht van ruim vijfentwintig kilometer met de husky’s op het programma. Ruimschoots op tijd sta ik in mijn thermo-overall en schoenen buiten als de taxibus arriveert die ons naar de huskyfarm in Kaskensavu brengt, op luttele kilometers ten zuidoosten van Kittilä.

Op voorhand is ons verteld dat we niet uit onszelf op de husky’s af mogen lopen. De begroeting moeten we aan de honden overlaten. Pas als ze op ons afkomen is het in orde om ze te begroeten en te knuffelen.

Het is alweer een prachtige zonnige dag en de indrukken bij aankomst op de farm zijn overweldigend. Bij aankomst worden we luidkeels begroet, enkele honden zijn al voor de slee gespannen. De eigenaresse is samen met haar man enkele jaren achtereen Fins kampioen sledehonden rijden geweest, maar nu ze de farm erbij hebben zijn ze met de wedstrijden gestopt.

Ze vertelt ons dat we de slee nooit los moeten laten, want dan gaan de husky’s ervandoor en kan je naar je slee fluiten. De honden kennen namelijk maar één snelheid en dat is volgas!

sledehonden tocht
nog even wat tekst en uitleg voordat we op pad gaan met de sledehonden

Rennen als passie

Na haar uitleg merken we dat de husky’s in de gaten krijgen dat ze mogen vertrekken. Het gejank wordt nog sterker en de husky’s springen als dolle honden in het rond. Rennen is hun passie. Je wordt stil van de energie die deze honden uitstralen.

We nemen onze positie op de slee in. De rem bestaat uit twee stalen pinnen die je middels een hefboom in de sneeuw trapt waardoor je de snelheid kunt doseren. Er wordt met klem gewaarschuwd dat we onze voet op de rem moeten houden en bij vertrek die rem niet ineens omhoog mogen laten komen, want dan schieten de husky’s er met de slee vandoor en worden wij de sneeuw in gekatapulteerd.

Met mijn driespan (de anderen hebben er vier, maar mijn husky’s hebben maar 52 kg voort te bewegen) zit ik pal achter de slee van de eigenaresse met de anderen achter mij. Af en toe moet ik de rem gebruiken, want mijn span heeft zoveel energie dat ze gewoon de voorganger wil inhalen. Ik ben voortdurend bezig met afremmen of mee hangen in de bocht om de slee de juiste koers te laten houden.

Door bos en over toendra

De start valt best mee en hond en stuurvrouw hebben er zin in. Na het startteken van de eigenaresse laat ik de ijzeren rem voorzichtig omhoog komen, de trekkracht van de husky’s is voelbaar en met de tegendruk van de ijzeren rem probeer ik langzaam op gang te komen. Nou, dat had je gedacht. De kracht van de husky’s is vele malen groter en ik zoef weg. Wat een geweldige ervaring. Ik krijg er een kick van.

De tocht is zeer afwisselend, door bos en over toendra. Bij het meer in Laavu stoppen we voor de lunch. Dan heb ik ook even de tijd om de prachtige beesten te fotograferen. Steffan bereidt ons op authentieke wijze de lunch op open vuur. Hij verzorgt een stoofschotel met aardappel, spek en groenten en of dat nog niet genoeg is zijn er ook nog sandwiches met kaas en natuurlijk ontbreekt de warme bosbessensap niet.

sledehonden tocht
de lunch tijdens de sledehonden tocht

Staatsbosbeheer heeft op vele plaatsen voorzieningen getroffen om vuur te kunnen maken en gietijzeren stellages aangebracht om je fluitketel aan te hangen of je pan met eten op te zetten.Als de husky’s zijn uitgerust en wij ons het eten goed hebben laten smaken gaan weer op pad. De route slingert dan weer over de toendra, dan weer door het bos. Af en toe moeten we goed in de bocht meesturen en voor we er erg in hebben arriveren we weer bij de farm.

twee sledehonden
twee sledehonden, broer en zus

Wij hebben nog even wat tijd voor wat foto’s en het knuffelen van de husky’s. Als de husky’s van hun tuig zijn ontdaan rennen ze naar hun andere maatjes in de kennel. Dan is het tijd om de farm gedag te zeggen en met het taxibusje terug naar het hotel te rijden. Mede door de strakblauwe lucht was dit een perfecte dag.

Rendiersafari met cursus lassowerpen

We rijden in een busje naar de Sammuntupa Reindeer Farm, die ten noordoosten van Levi ligt. Van husky’s naar rendieren is wel een overgang qua temperament en snelheid. De rendieren zijn ook schuwer dan de husky’s.

een rendier in Fins Lapland
we worden vrolijk begroet door een rendier
een rendier in Fins Lapland
indrukwekkend, een rendier zo dichtbij te zien

Samen met de eigenaar en eigenaresse van de 19e eeuwse rendierfarm gaan we het bos in voor een tocht van zo’n twaalf kilometer per rendierslee. Na een rit van ongeveer een half uur komen we aan bij een plaats in het bos waar we, op zijn Laps, leren lassowerpen; eerst op een gewei, later op de rondlopende rendieren. Dit lassowerpen is een eeuwenoude traditie van de Saami, de oorspronkelijke nomadische bevolking van Lapland.

leren lasso werpen
leuke oefening, het leren lasso werpen!

Als we plaatsnemen in een stupi (een soort tent van boomstammen en doek) bereidt Steffan ons wederom een voortreffelijke lunch, dit keer met, hoe toepasselijk ook, rendiervlees. We zitten met z’n allen rond het haardvuur in het donker en alleen door kaarslicht wordt de tent verlicht, echt super sfeervol.

Op de terugweg lopen we over een bevroren rivier waar aan de oever een houten blokhutje staat. Het blijkt een dompelbad dat bij de sauna hoort die iets verderop staat. Veel Finnen hebben een eigen sauna en als dompelbad wordt vaak een wak in een rivier of een meer gebruikt. Dit is een wel heel mooie variant daarop. Voor de veiligheid is er een soort korf in geplaatst zodat je niet onder het ijs kunt verdwijnen.

een ritje met de arreslee
een ritje met de arreslee

Na het bezoek aan de rendieren boerderij en de rit met de rendieren laat Steffan ons nog iets van de omgeving van Levi zien. Als wij boven op Levi-berg arriveren, waait er op dat moment een flinke storm. Veel uitzicht hebben we niet en de koude wind doet ons snel terugkeren naar het taxibusje.

Onderweg terug naar Levi zien we diverse luxe villa’s van hout in de bossen verscholen liggen. Ook de bekende Finse F1-autocoureur Raikonen schijnt hier z’n optrekje te hebben. Deze omgeving wordt ook wel het St-Tropez van Lapland genoemd. Gelukkig is hier de luxe afgestemd op de natuur en niet andersom.

Sneeuwscootertocht naar een ijshotel

Vandaag staat de ‘snowmobile safari’ naar Lainio Village bij Ylläs op het programma, een sneeuwscooter tocht van in totaal ruim 80 km naar het Finse ijshotel. En alweer is het een stralend zonnige dag.

sneeuwscooter tocht over de Finse toendra
sneeuwscooter tocht over de Finse toendra, op weg naar het ijshotel

Ik rij al jaren motor en dacht dat dat een voordeel zou zijn, maar op een sneeuwscooter rijden is toch wel anders. Ten eerste de snelheid van zestig km/uur, dat lijkt niet veel, maar op de sneeuw is dat het zeker wel. Ik heb het gevoel dat ik met een enorme snelheid over de sneeuw dender. En dan het sturen, dat is ook compleet anders: de twee ‘skilatten’ die het voorwiel vormen zwabberen en glijden voor mijn gevoel alle kanten op. Soms denk ik dat ze er met mij vandoor willen gaan. Al met al een hele aparte ervaring.

Na een 40-tal mooie kilometers over een bevroren meer en door de bossen staan we ineens oog in oog met het ijshotel. Wow, wat indrukwekkend. De vele koepels zijn door gangen met elkaar verbonden en alle kamers om in te overnachten zijn anders van inrichting, met muurschilderingen of ijssculpturen. En voor degene die de kou niet wil trotseren zijn er achter het hotel een aantal kamers om normaal te overnachten. Daar zijn ook de toiletten, want anders wordt het wel heel koud om je behoefte te doen.

een bezoek aan een ijshotel
rondleiding door het ijshotel waar we even later de dampende lunch geserveerd krijgen

Na een korte rondleiding begeven wij ons voor de lunch naar het ijsrestaurant. We genieten van een warme maaltijd met zalm, waar de damp duidelijk zichtbaar van opstijgt. De temperatuur in het ijshotel blijft constant vanwege al het ijs, ook in het restaurant. Een warme maaltijd terwijl alles om je heen van ijs is, is wel een heel aparte, ijskoude ervaring. 

Met sneeuwschoenen de Levi-berg op

Na alle georganiseerde activiteiten is de laatste dag vrij te besteden. We kiezen ervoor om met sneeuwschoenen de Levi-berg op te lopen. Het is wederom zeer mooi weer en we beginnen oostwaarts van Levi zonder kompas aan de tocht. Na enige tijd vragen we ons af waar toch dat restaurant is waar Steffan ons eerder deze week met het busje naartoe bracht. Na een hele mooie tocht langs besneeuwde dennenbomen komen we eindelijk aan bij onze tussenstop.

Winter in Fins Lapland
Wintersportgebied bij Levi in Fins Lapland

Na een korte onderbreking begeven we ons weer naar beneden richting Levi. Voor een deel nemen we de stoeltjeslift, anders zijn we niet op tijd voor de lunch in het K5 Hotel, één van de trendy hotels in Levi.

Na nog wat shoppen in Levi worden we aan het einde van de middag opgewacht door het taxibusje dat ons weer naar het hotel terugbrengt. ’s Avonds is daar nog een afscheidsdiner met Lapse specialiteiten en van Steffan ontvangen we ons ‘rendierbrevet’.

Het Noorderlicht

Terwijl we nog wat borrelen en nagenieten van een geslaagde week met veel authentieke activiteiten zien we steeds mensen naar buiten gaan. Ongebruikelijk, zo laat op de avond. Nieuwsgierig ga ik ook naar buiten. Ohh, bij het bevroren meer is flauw het noorderlicht in grijze flarden zichtbaar, het is net wapperende vitrage. Meer dan dat wordt het helaas niet. Dus voor de zo bekende blauw, groene verschijning moeten we toch echt een keer terugkomen.

De volgende dag vliegen we via Helsinki terug naar Schiphol. Terugkijkend op deze ander manier van wintersport, zijn we het er over eens, dit was onvergetelijk mooi en voor herhaling zeker vatbaar. De sledehonden tocht en het rijden met een sneeuwscooter  waren grandioos en de andere authentieke activiteiten en het bezoek aan het ijshotel maakte deze sprookjesvakantie compleet. Ik kom graag weer terug in de winter. De kou zal me daar zeker niet van weerhouden. En wie weet ‘ontmoet’ ik dan het noorderlicht.

zonsondergang in Fins Lapland
zonsondergang in Fins Lapland

Lees hier alle verhalen en artikelen over Finland


Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.