Ontdek het verrassend veelzijdige Cyprus

Cyprus is een eiland dat vaak wordt geassocieerd met strandvakanties, luxe resorts en zomerse drukte. Maar tijdens onze reis in mei ontdekten we een hele andere kant van het eiland. Samen met fotograaf Linde Berends trok ik (Marnix) door de bergen, dorpen, valleien en langs de kust. Wat opviel: in korte tijd bevind je je in totaal verschillende werelden.

Het ene moment wandel je tussen de dennenbomen, het volgende sta je in een uitgestrekt droog landschap met cactussen of juist aan zee tussen witte rotsen.
Het is echt een eiland dat indruk heeft gemaakt op ons door zijn diversiteit. In dit reisverslag neem ik je mee langs de highlights van ons verblijf op Cyprus.

Wanneer gaan?

Wij reisden midden mei, wat een goede periode bleek. De temperaturen zaten rond de 24–27°C in de bergen en konden richting de kust oplopen tot 30°C. Vanaf juni tot en met augustus kan het in het binnenland snel boven de 35°C worden. Zeker als je wilt wandelen of fietsen, raden we aan om Cyprus in het voorjaar (april–mei) of najaar (september–oktober) te bezoeken.

In de zomer kun je overdag beter niet tussen 11:30 en 16:00 te actief zijn in de zon, daar is het simpelweg te warm voor, zeker op open trails. Start vroeg, of kies voor activiteiten in de bergen waar het aanzienlijk koeler is.

Wandelen in de bergen – Platres en omgeving

Platres is een bergdorp midden in het Troödosgebergte en vormt een mooie uitvalsbasis voor natuurliefhebbers. Vanaf hier vertrekken meerdere korte en middellange wandelroutes die verrassend groen en schaduwrijk zijn, iets wat je misschien niet meteen verwacht bij een eiland als Cyprus.

Hiketips. Onze selectie uit de 239 trails op Cyprus

Volgens AllTrails.com zijn er maar liefst 239 hikes op Cyprus. Je hebt dus meer dan genoeg keuze. Van korte natuurpaden tot uitdagende bergtochten. Hieronder een overzicht van de wandelingen die wij maakten, inclusief een korte indruk per trail.

1. Cape Aspro Nature Trail – Pissouri

Een korte maar redelijk pittige hike langs de kliffen van Cape Aspro, net buiten het dorp Pissouri. Je hebt hier fantastische uitzichten over de kustlijn, vooral in de namiddag wanneer het licht zachter wordt. Let op: er is weinig tot geen schaduw, dus vermijd dit pad op het heetst van de dag. Water en zonnebescherming zijn hier echt geen overbodige luxe.

Onze gids had tijdens de wandeling een stok in z’n handen waarmee hij bij elke stap op de grond tikte, wat blijkt? Tijdens het hiken op Cyprus is de kans aanwezig dat je een slang tegenkomt, vooral in de warmere maanden van april tot oktober. Ze zijn meestal schuw en niet agressief, maar kunnen zich verschuilen tussen rotsen of in hoog gras, waar je ze gemakkelijk over het hoofd ziet. De meeste soorten op Cyprus zijn ongevaarlijk, al leeft hier ook de Cypriotische adder; een van de enige giftige slangen op het eiland. Deze is zeldzaam en bijt alleen als hij zich bedreigd voelt.

Wil je de kans op een ontmoeting zo klein mogelijk maken, wandel dan met een wandelstok of tak en tik zachtjes op de grond of in het gras voor je uit. Het geluid en de trillingen waarschuwen slangen op tijd.

2. Kalidonia & Millomeris Waterfalls Trails – Platres

Wij begonnen s ochtends vroeg met de Kalidonia Trail, een vrij eenvoudig pad van ongeveer 3 km dat begint bij een plek die toepasselijk “Psilo Dendro”, oftewel “hoge boom” heet. Het pad volgt een smalle rivier en loopt grotendeels in de schaduw van hoge bomen. Halverwege hoor je het water al van ver stromen: de Kalidonia waterval. Hoewel het geen spectaculaire waterval is qua hoogte, is de setting erg mooi.

Later die ochtend liepen we ook de Millomeris Trail. Deze korte wandeling brengt je via een smal, rotsachtig pad naar de Millomeris waterval, een van de hoogste van Cyprus. De trail zelf is niet lang (ongeveer 1 km enkele reis), maar bevat wat steile stukken en losse stenen, dus stevige schoenen zijn hier zeker aan te raden. Onderweg loop je langs een schaduwrijke rivier, met veel groen om je heen. De waterval ligt in een diepe kloof en is vooral ’s ochtends of laat in de middag mooi verlicht. Bij warm weer is dit een fijne, koele plek om even pauze te nemen.

3. Tisia Tis Madaris Trail – Chandria

De Tisia Tis Madaris Trail is een bergwandeling van ongeveer 3 km die je over de rug van een bergkam leidt op zo’n 1 580 m hoogte nabij de Madari‑brandwacht. Onderweg heb je mooie uitzichten over het Troödosgebergte. Het pad is goed begaanbaar en niet al te technisch, waardoor het geschikt is voor de gemiddelde wandelaar. Bij helder weer kun je vanaf hier zelfs de noord en zuidkust van het eiland zien.

Door de hoogte is de temperatuur hier vaak aangenamer dan in de lager gelegen delen, wat deze hike ideaal maakt voor de warmere dagen. Tijdens deze hike kwamen we geen andere wandelaars tegen, wat zeker heeft bijgedragen aan het gevoel van rust. Ga ook zeker even kijken bij het Madari‑brandwacht gebouw boven op de berg, voor een prachtig uitzicht.

4. Bee Nature Trail – Vavatsinia

De Bee Nature Trail; Een leuke wandeling die erg goed samen ging met ons uitstapje naar de imker (volgt later meer info over). Deze trail is een korte, informatieve wandeling door het heuvelachtige landschap rond Vavatsinia. Het pad loopt door een bos afgewisseld met lage begroeiing en langs uitzichtpunten over het dal, met onderweg borden die meer vertellen over de lokale flora en de relatie met bijenteelt. Ik vond het de meest family friendly hike die we hebben gedaan.

5. Agii Anargyri Trail – Konnos Bay (Ayia Napa)

Een vrij korte kustwandeling langs kalkstenen kliffen, met uitzicht op het heldere turquoise water van Konnos Bay. Je kan deze hike ook uitgebreider maken, door de langere 6,5km trail te pakken. De route is mooi maar onbeschut: start dus vroeg in de ochtend of juist aan het eind van de middag. Verwacht geen complete stilte, het is namelijk een populaire regio, maar nog steeds absoluut de moeite waard.

Het is een top wandeling om te combineren met een dagje aan het strand.

6. White Stones of Agios Georgios Alamanou – Limassol

Deze opvallende witte kalksteen rotsen liggen direct aan zee en ondanks dat ik het niet een echte hike zou noemen, is het wel absoluut de moeite waard om langs te gaan. De helder witte rotsen steken prachtig uit boven de blauwe zee en je kunt er makkelijk even overheen lopen of gewoon genieten van het uitzicht. Het is er vaak rustig en vooral in de ochtend of namiddag erg mooi.

Ben je onderweg naar deze plek, dan rijd je in principe automatisch door Monagroulli, waar je een Dragon Fruit Farm vindt. Een leuke korte stop om wat vers fruit mee te nemen, perfect voor een stranddag.

Nog een tip dan: Mount Olympus beklimmen

Voor de echte wandelaar is er ook de mogelijkheid om een of meerdere trails te lopen naar de top van Mount Olympus, met 1.952 meter de hoogste berg van Cyprus. Wij hebben deze klim zelf niet gemaakt vanwege tijdgebrek, maar achteraf gezien hadden we dat graag gedaan. Zeker in het voorjaar (april–mei) of najaar is dit een interessante route, met relatief milde temperaturen, mooie dennenbossen onderweg en, bij goed weer, uitzicht tot aan de zee.

Magische zoutvlakte in Larnaca

Net buiten Larnaca ligt het Larnaca Salt Lake (ook bekend als Alyki), een mooi natuurgebied op Cyprus. In de wintermaanden (november tot maart) is het meer gevuld met water en vormt het een belangrijke tussenstop voor duizenden (trek)vogels, waaronder flamingo’s. In de zomer droogt het meer grotendeels op en blijft er een glinsterende witte zoutvlakte achter.

Langs het meer loopt een goed begaanbaar wandelpad van ongeveer 4 km, dat begint bij het Kamares Aquaduct. Dit 18e-eeuwse aquaduct bestaat uit 75 bogen en diende tot 1939 als watervoorziening voor Larnaca. Het pad is vlak en voorzien van bankjes, waardoor het geschikt is voor wandelaars van alle niveaus. Onderweg zijn er informatieborden over de lokale flora en fauna, en bij helder weer biedt het pad prachtige uitzichten over het meer en de omliggende natuur.

Voor de fanatieke wandelaar is er de mogelijkheid om het meer volledig rond te lopen via de zogenaamde “Aphrodite’s Trail”, een route van ongeveer 11 km. Deze langere tocht voert je langs verschillende bezienswaardigheden, waaronder de Hala Sultan Tekke moskee, en biedt de kans om het diverse landschap rondom het meer te verkennen.

Regenachtige dag op Cyprus?

Huh regen? Nou, hoewel het niet vaak voorkomt, regent het ook op Cyprus wel eens, vooral in het voor- en najaar en met name in de bergen. In de winter kan het op de hoogste delen zelfs sneeuwen, waardoor je op sommige plekken kunt skiën. Gelukkig zijn er genoeg dingen te doen op een regenachtige dag, of als je gewoon even geen zin hebt om actief te zijn. Slecht weer hoeft je dag dus echt niet te verpesten.

Een goede optie is een wine tasting bij een van de vele kleine wijnhuizen, bijvoorbeeld in Omodos of de omliggende dorpen. Je proeft hier lokale druivenrassen zoals Xynisteri en Maratheftiko (waar ik echt nog nooit van had gehoord). Veel wijnhuizen hebben overdekte proef ruimtes met uitzicht op de heuvels, ook met regen erg sfeervol.

Een andere aanrader is een creatieve activiteit zoals pottenbakken, bijvoorbeeld bij Emira Pottery in Larnaca. Hier leer je van lokale ambachtslieden hoe je traditioneel keramiek maakt.

Net buiten Limassol ligt de Kourion Archaeological Site, een van de meest indrukwekkende archeologische opgravingen van Cyprus. Gelegen op een klif met uitzicht op zee, wandel je hier langs de overblijfselen van een Grieks-Romeinse stad.

Hoogtepunten zijn het goed bewaarde amfitheater, waar tegenwoordig nog optredens plaatsvinden, en het House of Eustolios met mozaïeken uit de 5e eeuw. Ook vind je er resten van badhuizen, tempels en woonhuizen. Een deel van dit park is overdekt, en een entreeticket kost je slechts 4,50.

Rozen plukken in Agros

In het bergdorp Agros draait alles om rozen. Elk voorjaar worden hier de felroze Damascusrozen met de hand geplukt, en wij mochten mee tijdens de vroege ochtend oogst (06:30). De geur in het veld is intens, vooral als de zon net opkomt en de bloemen nog vochtig zijn van de ochtenddauw. Waarom zo vroeg? Nou dat doen ze voor maximale geur en olieconcentratie in de rozen, zodat de rozen niet verwelken en simpelweg omdat het anders veel te heet is om in een open veld te staan.

Na het plukken reden we langs Niki Sweets, een familiebedrijf dat op ambachtelijke wijze producten maakt van de rozenblaadjes. Denk aan siroop, jam, rozenwater en zelfs likeur, allemaal huisgemaakt. Het is een leuke plek om lokale specialiteiten mee naar huis te nemen, naast rozen producten verkopen ze ook andere traditionele producten zoals karamel van druivenmost, bergthee en noten pasta’s.

Onderwatermuseum MUSAN

Een van de meest opvallende kunstprojecten van Cyprus ligt niet op het land, maar onder water. Voor de kust van Ayia Napa ligt het MUSAN (Museum of Underwater Sculpture Ayia Napa), een onderwatermuseum dat bestaat uit tientallen kunstwerken verspreid over de zeebodem. De beelden zijn ontworpen door kunstenaar Jason deCaires Taylor en staan symbool voor de relatie tussen mens en natuur.

De tentoonstelling doet denken aan een soort onderwaterbos waarin je als duiker of snorkelaar vrij kunt rond “zweven”. De meeste beelden staan op een zanderige bodem, en door het licht in het water krijgt het echt een buitenaardse sfeer.

We bezochten MUSAN met snorkeluitrusting, wat op zich prima te doen is, maar de meeste beelden liggen op zo’n 6 tot 10 meter diepte. Daardoor zijn ze soms moeilijk om goed te zien vanaf het wateroppervlak, vooral als er wat golfslag is.

Dus (tenzij je een ervaren freediver bent) zou ik je adviseren om hier te gaan duiken in plaats van snorkelen, zodat je echt tussen de sculpturen kunt bewegen en alles van dichtbij kunt bekijken. Niet alleen zie je dan meer van het kunstwerk zelf, maar je ervaart ook de bijzondere sfeer van deze onderwaterwereld veel intenser.

Wat MUSAN bijzonder maakt, is dat het niet alleen kunst is, maar ook bedoeld is als kunstmatig rif. De beelden zijn gemaakt van pH-neutraal, ecologisch vriendelijk beton, speciaal ontworpen om zee-leven aan te trekken en zich eraan te hechten. Door de jaren heen zullen algen, sponzen, vissen en andere zeedieren het oppervlak gaan bewonen, waardoor er een levend rif ontstaat.

Verse honing

Een mooie afwisseling tussen natuur en cultuur vonden we in Vavla, waar wij kennis hebben gemaakt met de bijenteelt bij Ecophysis.
De combinatie van warme, droge zomers, milde winters en een rijke variatie aan inheemse bloemen zorgt voor ideale omstandigheden voor bijen. Wilde tijm, oregano, citrus bloesem, en eucalyptus leveren nectar met een uitgesproken smaak, wat je ook echt terug proeft in de honing die hier lokaal wordt geproduceerd. Vooral in het voor- en najaar is het eiland in bloei, wat de piekperiodes zijn voor honingproductie.

Bijen zijn hier niet alleen producenten van honing, maar ook essentieel in de lokale landbouw. Zonder bijen geen amandelen, geen citrus, geen rozen. Met name in de bergdorpen speelt kleinschalige bijenteelt een belangrijke rol in het behoud van biodiversiteit én de lokale economie.

We proefden verschillende soorten honing; van licht en bloemig tot donker en kruidig. Daarnaast leerden we over andere bijenproducten zoals propolis, bijenwas en royal jelly. Die worden in Cyprus niet alleen culinair gebruikt, maar ook in de natuurgeneeskunde.

Eten en drinken

De Cypriotische keuken is stevig en hartig (en meestal héél erg veel).
Je merkt dat eten hier draait om samen delen. Veel tavernes (lokale restaurants) werken met mezze, waarbij je kleine gerechten krijgt om met je vrienden of familie te delen. Denk aan gegrilde halloumi, olijven, tzatziki, hummus, gegrild lamsvlees, worstjes, gebakken aardappelen, gestoofde groenten, en nog heel veel meer, maar dat heb ik niet allemaal kunnen onthouden.

Wat opvalt: vlees is bijna altijd onderdeel van de maaltijd. Vegetariërs kunnen prima terecht, maar het menu is in de meeste dorpen nog vooral gericht op vlees. Hier kan je meestal kiezen uit twee varianten: Vega of vlees. Vis mezze is er aan de kust volop, vooral dorade, inktvis en zwaardvis, vaak eenvoudig bereid met citroen en olijfolie.

Typisch voor Cyprus is ook dat men hier rode wijn vaak gekoeld serveert. Niet ijskoud, maar duidelijk frisser dan wij in Nederland gewend zijn. In eerste instantie misschien even wennen, maar op warme dagen eigenlijk best logisch en erg lekker.

---

---

Dit vinden wij van Cyprus

Cyprus is geen eiland dat je in een paar dagen “doet”. Daarvoor is het echt te gevarieerd. En juist die variatie maakt het zeker de moeite waard. Cyprus had wat ons betreft alle ingrediënten voor een geslaagde reis: afwisselende natuur, een aangenaam klimaat, dichte bossen voor wat verkoeling, vriendelijke mensen, heerlijk eten, gezellige verborgen dorpen en prachtig helderblauwe zee.

Het eiland voelt op sommige plekken wat toeristisch, maar tegelijkertijd vind je er nog volop rust, ruimte en authenticiteit. Je hoeft alleen maar nét even van de hoofdweg af te wijken om een ander gezicht van Cyprus te zien. Wat ons betreft is Cyprus geen bestemming voor wie één duidelijk soort vakantie zoekt, maar juist perfect voor reizigers die het leuk vinden om zich te laten verrassen. En dat deed dit eiland telkens weer.

Wil jij ook naar Cyprus? Check dan ook eens www.visitcyprus.com