Verslag van een fietstocht door de Europese Amazone in Kroatië

Aan de noordzijde van Kroatië bij de Hongaarse grens is het stroomgebied van de rivieren de Drava  en de Mura. Het gebied is vrij ongerept. Er leven weinig mensen, maar wel veel muggen. De wilde begroeiing tiert weeldering. Voor fietsers die van pionieren en ruwe paden houden is de Europese Amazone een waar paradijs. Dit is de Amazone of Europe Biketrail.  

De stad Varaždin niet ver van Slovenië is voor de Kroaten een historische stad. Het was ooit hun hoofdstad. Het oude centrum lijkt destijds al ontworpen om te fietsen. De fiets maakt onmiskenbaar deel uit van het dagelijkse leven in de knusse stad met de sierlijke barokarchitectuur. Op de fiets naar een terras op het aangename Kralja Tomislava plein hoort erbij.

Op de binnenplaats van de fietsvriendelijke accommodatie Sulijan Apartman hangen fietsen als decoratie aan de balkons. Een van de hoogtepunten is het 17^e eeuwse Sermage-paleis, gevuld met kunstwerken van oude en meer recente Kroatische meesters. Uit aanzienlijk wat eeuwen vroeger stamt de robuuste, maar sierlijke burcht  Stari grad. Een ideaal decor voor een sprookjesfilm.

Vuurdoop in de Amazone

Varaždin mag bruisend zijn, maar pal buiten de stad krijgen we onze eerste vuurdoop in de Europese Amazone. De oever van de Drava is dichtbegroeid met loofbomen en stuikgewas. Een onmogelijk geitenpaadje zoekt zich slingerend een weg. Kort voor onze aankomst hebben zware slagregens en rukwinden de streek geteisterd. Modder en plassen op het pad zijn het gevolg.

Ineens staan we voor een ware muur van omgevallen zaailingen over ons pad. Geen probleem voor  Nikola. Hij tovert een machete tevoorschijn en hakt met brute kracht op de stammen. Binnen de kortste keren is het pad voor ons vrij. Ook een gloednieuwe wegwijzer van Amazone of Europe Biketrail heeft het natuurgeweld niet overleefd. Stefan probeert het bord weer op weer op de juiste plaats te zetten, zodat de fietsers na ons de juiste richting uitgaan in dit labyrint.

Gravelpaadjes en houten bruggetjes 

In de provincie Medimurje is de Mura de grensrivier tussen Kroatië en Slovenië. Dat klopt niet helemaal, want de grens volgt precies de oude rivierbedding. Later zijn echter veel meanders in de rivier recht getrokken . Dus liggen aan de overzijde van de huidige Mura ook stukjes Kroatië en andersom is dit ook het geval met stukjes Slovenië. 

Ooit lagen hier rijen drijvende houten watermolens. Helaas is er maar een bewaard gebleven. De rivier oversteken geschiedde met gierponten. Er liggen er nog een paar. Oude foto’s herinneren aan de tijd van vroeger. Over gravelpaadjes en smalle houten bruggetjes volgen we de rivier. Vanuit het niets staan we tussen het groen voor een klein tentje met terras. Het etablissement grilt vis uit de rivier op een houtvuurtje. De stoelen aan het water zijn riant om even bij te komen. 

Aan de oevers van Mura

Mursko Središće is een van de weinige menselijke nederzettingen aan de oevers van Mura. Het plaatsje is ooit gesticht vanwege de kolenmijn. De overslagplaats van de kolen in de treinen is nu een museum. Vaak staat het zware leven van de mannen in de mijnen centraal. Deze gedenkplaats besteedt ook aandacht aan de rol van de vrouwelijke arbeiders. 

Bij Mursko Središće ligt ook een van de oudste olievelden ter wereld. Al in 1856 werd hier olie gewonnen. We kunnen nog altijd met een touw een emmertje met de zwarte brei naar boven trekken. Pas op voor jouw fietskleding, want je krijgt deze smurrie er moeilijk uit.

Spieren verwennen in een thermaal bad

Wat is er heerlijker om na een fietsdag onze spieren te laten verwennen in een thermaal bad met warm water. Al meer dan 2000 jaar geleden werden zo complete Romeinse legioenen na een bittere strijd opgelapt. Het riante Hotel Terme Sveli Martin biedt uitgestrekte zwembaden met diverse temperaturen.

Deze verwennerij is maar goed, want we gaan de volgende dag de heuvels in met pittige hellingen. Alles staat hier in het teken van de wijnbouw. Boven op de hoogste top is de wijnproeverij van Stampar: een bekend wijnhuis in Kroatië. Vanaf een schommel kijken we uit over de uitgestrekte wijngaarden tegen de heuvels. 

Wiebelende hangbrug

De Drava is voor een belangrijk deel grensrivier met Hongarije. Ook hier loopt de grens grilliger dan de rivier door de voormalige meanders. Bij Skela Križnica is zo’n Kroatische enclave populair vanwege het strandje. Door de stromingen is het slechts op weinig plaatsen veilig om te zwemmen. Hier kan dat dus wel. Ieder uur gaat een ferry naar de overkant, maar er is ook een smalle wiebelende hangbrug. Volgens het bord is fietsen verboden, maar een scooter scheurt over de brug. 

Het stukje Kroatië aan de overkant leent zich voor een extra fietsrondje. Er is zelfs een leuke overnachtingsplek. Het is warm. Aan het water is een heerlijk stukje schaduw, maar dat vinden de muggen ook. Zodra we stil staan, bestookt een zwerm ons. Ach, muggen horen erbij in de Europese Amazone. Het strandje is gelukkig vrij van muggen. Het gaat er gemoedelijk aan toe. Onder de bomen trekken groepen flessen bier open. Kroatische ontspannenheid.

Wijn en karpers

We wijken weer van de Drava af voor een stukje over de heuvels: wederom bezaaid met wijnranken. Bochten kennen ze hier niet. Dus gaat het deze keer kaarsrecht pittig op en neer naar het uitzichtpunt Belje. In het westen zien we de Slavonian Mountains, maar onder ons prikkelen de wijngaarden onze smaakpapillen. Gelukkig is het nu bijna op het einde van onze fietsdag. In de kelder van het wijnhuis in Zmajevac streelt een fruitige Grasevina onze tongen.

De gastronomie is dit deel van Kroatië is overweldigend. Restaurants kunnen eenvoudig zijn, maar ook in stijl. Een ding hebben ze gemeen: de maaltijden zijn uitbundig en gevarieerd. Absolute uitblinker is het familierestaurant Baranjska kuća in Karanac, bijna op het einde van onze route. 
Boven een houtvuurtje hangen twee uit de kluiten gewassen karpers aan het spit. Vers gevangen in de Drava. Even later dient de eigenaar ze gefileerd op aan tafel. Oude dagelijkse gebruiksvoorwerpen sieren dit restaurant. 

Natuurpark Kopački Rit

Voor de uitmonding van de Drava in de Donau is een uitgestrekt gebied van wetlands, ontstaan tijdens van aanvoer van veel water.  Een deel van dit gebied vormt het natuurpark Kopački Rit. Het mozaïek aan water en land verandert voortdurend, als een caleidoscoop. Bijna 150 vogelsoorten nestelen zich hier permanent. Een grotere hoeveelheid soorten gevederde vrienden komt hier alleen maar langs op zoek naar voedsel In het park leven ook herten, bevers, wilde zwijnen, vossen, marters, wezels en boskatten. We stallen de fietsen even voor een wandeling van ruim twee kilometer over de vlonders en een boottochtje. 

Fietsstad Osijek 

Vanaf de brug over de Drava kijken we uit op de vestingwerken rond de oude stad van Osijek. Deze stad geldt als dé fietsstad van Kroatië. De fiets is dominant aanwezig in het straatbeeld. In de hal van het fietsvriendelijke Maksimilian Guesthouse prijkt een hoge bi, om te laten zien dat we op het juiste adres zijn. Tijdens ons afscheidsdiner glijden de fietsers onder het restaurant Kompa door over het fietspad langs de Drava. 

---

!