Activiteiten en bezienswaardigheden op El Hierro, een bijzonder vulkanisch eiland
Heel eerlijk gezegd had ik er nog nooit van gehoord, El Hierro. De kleinste en meest zuidwestelijke van de Canarische Eilanden, vaak in de schaduw van de grotere, bekendere eilanden zoals Tenerife en Gran Canaria. Maar juist die onbekendheid maakte mij erg nieuwsgierig naar El Hierro. Vroeger werd dit mysterieuze eiland ook wel beschouwd als het “einde van de wereld” door de oude Grieken en Romeinen. Zij geloofden dat het eiland het meest westelijke punt van de bekende wereld was, het uiterste randje van wat ze konden verkennen.
Toen de mogelijkheid om dit eiland te bezoeken op mijn pad kwam, wist ik dat ik iets unieks ging doen. We hadden vier dagen om El Hierro te gaan ontdekken. Wat me te wachten stond, was niet helemaal duidelijk, maar dat het een mooi avontuur zou worden, stond vast.
Vulkanen
El Hierro bestaat voor een groot deel uit (inactieve) vulkanen, en dat merk je aan alles op het eiland. Overal waar je kijkt, zie je sporen van oude vulkanen: lavavelden, zwarte kliffen en bizarre rotsformaties die door de eeuwen heen zijn gevormd. De vulkanen zijn misschien niet meer actief op het land, maar ze hebben het landschap zeker getekend. Het eiland lijkt soms wel een maanlandschap.
De laatste vulkaanuitbarsting in 2011 vond echter (gelukkig) niet op het eiland zelf plaats, maar in de zee eromheen. Zo’n twee kilometer voor de kust van het dorpje La Restinga begon een onderzeese vulkaan zich onrustig te gedragen. Wat begon met kleine schokken en bubbels in het water, eindigde in een maandenlange onderwateruitbarsting. De vulkaan, die later “Tagoro” werd genoemd, spuwde lavastromen die de oceaan kleurden.
Hoewel het dorpje even werd geëvacueerd, viel de schade uiteindelijk mee. Tegenwoordig is de vulkaan een bron van wetenschappelijke studies.
De start van een avontuur
Om El Hierro te bereiken hebben wij gekozen voor een binnenlandse vlucht vanaf Gran Canaria, omdat dit mooi aansloot op de vorige vlucht. Als je liever via de zee reist, kun je vanaf Tenerife de veerboot nemen naar El Hierro. Deze overtocht duurt ongeveer 2,5 tot 3 uur. Dit is een handige optie als je met een auto wilt reizen of gewoon van een ontspannen boottocht wilt genieten.
Bij aankomst op het eiland merkte ik al direct het grote verschil met Gran Canaria. Waar de vorige luchthaven druk en groot was, met veel mensen, winkels en restaurants, was dit juist het tegenovergestelde. De luchthaven van El Hierro is klein, rustig en eenvoudig. Er hing een ontspannen stilte. Er was geen haast, geen geschreeuw en geen massa mensen die je snel voorbij rent, gewoon heel relaxed. Precies hoe ik het eiland later ook zou omschrijven.
piscinas naturales
El Hierro staat niet bekend om zijn stranden. In tegenstelling tot de grotere Canarische eilanden, vind je hier geen uitgestrekte witte stranden. Maar wat het eiland mist aan traditionele stranden, maakt het goed met de natuurlijke zwembaden van zeewater. Deze ‘piscinas naturales’ bieden een unieke zwemervaring, gevormd door de lavastromen die in de zee uitmondden en deze bizarre, bijna “man-made” achtige, zwembaden creëerde.
Daarnaast heb je ook wat piscinas op het eiland met wat extra faciliteiten. Zoals Piscinas de La Caleta, gelegen aan de oostkust van het eiland, bieden een mooie plek om te ontspannen. La Caleta heeft een goed aangelegd terras, waardoor het een favoriete plek is voor zowel locals als bezoekers.
Omdat het relatief ondiep is en het de hele dag opwarmt door de zon, is het echt een absolute aanrader om hierin te duiken na een lange dag in het vliegtuig. Het ligt op zo’n 5 minuten rijden vanaf het vliegveld, ideaal dus.
Lava tunnels
Als je over het eiland rijdt zie je overal gaten in het landschap. Toen ik deze voor het eerst zag vroeg ik direct wat dat voor “tunnel” was. Het bleek ook een tunnel te zijn, maar wel een vrij bijzondere tunnel. Het is namelijk het uiteinde van een groot ondergronds netwerk van tunnels ontstaan tijdens een vulkaanuitbarsting. Deze “gangen” vormen wanneer lava over de grond stroomt en de buitenste lagen van de stroom sneller afkoelen dan de hete binnen laag. Dit proces zorgt ervoor dat de buitenkant van de lavastroom stolt en een harde “buis” of “tunnel” vormt, terwijl de vloeibare lava in het midden blijft doorstromen.
Zodra de uitbarsting afneemt en de toevoer van lava stopt, stroomt de resterende lava uit de tunnel en blijft er een holle gang achter.
Sommige tunnels zijn klein, anderen zijn gigantisch. Zowel in diameter als in totale lengte.
Wij zijn met een gids (wat echt zeker aan te raden is) op avontuur gegaan om een aantal van deze lavatunnels te bekijken.
Deze bijzondere bezienswaardigheden zijn overal op het eiland te vinden. Vergeet zeker niet om een zaklamp/hoofdlamp mee te nemen, want eenmaal een aantal meter in de tunnel is het echt pikkedonker.
Suppen
Een van de onverwachte hoogtepunten van mijn tijd op El Hierro was het suppen langs de kustlijn van het eiland. Het rustige, heldere water maakte het perfect om op een sup board de omgeving te verkennen.
En ook hier heb je allerlei tunnels en grotten, gevormd door vulkaanuitbarstingen duizenden jaren geleden. Erg leuk om met je board naar binnen te peddelen en van binnen te bewonderen, alleen al het geluid wat tegen de binnenkant van de grotten klotst is erg indrukwekkend. Let wel goed op de waterstand, want bij vloed kan het water hier stijgen tot de top van de tunnel. Oh en als je niet zo van krabben houdt, dan is dit geen aanrader.
Duiken
Omdat wij nog niet klaar waren met de zee, en vanwege de mooie verhalen die ons verteld werden was het tijd om de onderwaterwereld van El Hierro maar eens te ontdekken. Omdat je midden in de Atlantische Oceaan zit, kan er tijdens je duik van alles voorbij zwemmen, van walvissen tot engelhaaien, van murenen tot zeepaardjes en van mantaroggen tot zandtijgerhaaien. Een aantal weken geleden is hier zelfs een walvishaai gespot door de duikschool waar wij mee zijn gaan duiken. Maar het vaakst zie je vriendelijke baarzen die je aanstaren.
Jaren geleden heb ik al eens gedoken in Thailand, wat natuurlijk ook erg mooi was. Daar zie je vooral veel kleuren en koraal, dat is hier wel anders. Onderwater voelt het alsof je in een soort sci-fi film zit, die zich afspeelt op de maan. Met overal zwarte grote rotsen, en diepe valleien. Daarnaast vond ik het erg bijzonder hoe dicht de vissen bij je in de buurt kwamen, en eerder nieuwsgierig dan angstig waren.
Sinds de laatste vulkaanuitbarstingen (2011), zijn de duiklocaties en het onderwaterleven nog aantrekkelijker geworden voor duikers. Door de uitbarsting kwamen voedingsstoffen vrij in het water, wat leidde tot een explosie van het onderwaterleven.
El Hierro heeft ongeveer 30 officiële duiklocaties, die variëren van ondiepe riffen tot diepere plekken.
Populaire duiklocaties zijn onder andere:
- La Restinga: Deze plek staat bekend om het heldere water en rijke biodiversiteit, met een grote verscheidenheid aan zeedieren.
- El Bajón: Een onderwater vulkaan die diepere duiken mogelijk maakt en waar je vaak grote scholen vissen en roggen kunt tegenkomen.
Hiken door indrukwekkende landschappen
Wandelen op dit eiland is echt uniek. Voornamelijk door de vele mogelijkheden qua landschappen die je er hebt. Onze eerste hike van de trip was in de buurt en richting Mirador de Las Playas. Dit uitzichtpunt ligt op zo’n twintig minuten rijden vanaf Valverde, en is echt waanzinnig.
Het bevindt zich op de top van een zogenoemd ‘amfitheater’, met kliffen en hellingen tot 1.300 meter diep. Voor mensen met hoogtevrees (zoals ik) kan het best even wennen zijn om hier te staan, vooral aan de rand van deze klif.
Tijdens de zomermaanden kan het op El Hierro best droog zijn, vooral de laaggelegen gebieden, waar je vooral grassen en zand ziet. Echter, als je wat omhoog gaat zal je zien dat de vegetatie enorm veranderd. En ondanks dat het zo’n klein eiland is, merk je ook dat het weer ineens omslaat. Waar het eerst warm, droog en dor was, wordt het nu ineens groen, koeler en vochtig. Daarnaast bevat het hoger gelegen gebied ook allerlei sprookjesachtige bossen.
Omdat mensen vroeger vaak geen schoon drinkwater hadden op El Hierro, bedachten ze een slimme manier om het water dat door de wind werd meegevoerd, op te vangen: de zogenaamde “horizontal rain”. Dit ontstaat wanneer de vochtige luchtstromen vanuit de Atlantische Oceaan tegen de bergen van het eiland botsen. De lucht wordt omhoog geduwd en koelt af, waardoor er wolken vormen. In plaats van dat het direct regent, wordt het vocht als kleine druppeltjes in de lucht meegevoerd door de wind.
De bewoners van El Hierro gebruikten de dennenbossen en speciale constructies om deze vochtige lucht op te vangen. De bomen vangen het water op met hun naalden, dat vervolgens naar de grond druppelt, waar het kan worden verzameld. Dit systeem was vroeger een essentiële bron van water
Miradors
Mirador, ook wel uitkijkpunt genoemd. El Hierro zit er vol mee. Het is zeker een aanrader om ze allemaal langs te gaan, aangezien elke mirador een totaal andere kijk geeft op het eiland.
Mountainbiken
Op de andere Canarische eilanden zijn de regels voor mountainbiken vrij streng en zijn er veel beperkingen over waar je wel en niet mag rijden. Bepaalde gebieden zijn verboden terrein, en je moet vaak van tevoren goed uitzoeken welke routes toegankelijk zijn. Op El Hierro is dat een heel ander verhaal. Hier kun je bijna overal je gang gaan en geniet je van ultieme vrijheid. De paden zijn minder gereguleerd, de natuur is ongerept en open voor verkenning.
Zo zijn er mooie routes langs de kust, door de bossen en over het vulkaan landschap. Wij hebben bos en vulkaan gecombineerd in een route naar het hoogste punt van het eiland, Pico de Malpaso (1501m). Vanaf deze top heb je een geweldig uitzicht over een deel van het eiland, en lijkt het door de laagliggende wolken alsof je écht heel hoog zit.
Paragliden
Paragliden is echt zo iets wat nooit verveeld. Deels vanwege het feit dat je altijd wel iets hebt om naar te kijken zoals nieuwe landschappen of dieren, maar ook vanwege de spanning die je toch altijd een beetje blijft voelen.
El Hierro is zeker geschikt voor paragliden vanwege de thermieken, oftewel opstijgende warme luchtstromen. Deze thermische luchtstromen ontstaan vooral door de zon die de grond opwarmt, waardoor de warme lucht omhoog stijgt. Vooral langs de steile kliffen en over de vulkanische vlaktes van het eiland vind je krachtige thermieken, die ervoor zorgen dat je lange tijd in de lucht kan blijven zweven.
De thermische omstandigheden op El Hierro maken het mogelijk om zonder veel inspanning grote hoogtes te bereiken en rustig rond te cirkelen
Pozo de Las Calcosas
Pozo de Las Calcosas is een leuk, verborgen dorpje aan de noordkust van El Hierro, dat je echt het gevoel geeft terug in de tijd te stappen.
Dit kleine vissersdorp ligt verscholen tussen vulkanische rotsen en is alleen te bereiken via een steile trap die naar beneden leidt.
Van boven ziet het er niet heel speciaal uit omdat het alleen maar zwart is, waardoor ik me ook af begon te vragen of het het wel waard was om helemaal naar beneden te gaan. Achteraf ben ik blij dat ik ben gegaan.
Ook hier heb je weer allerlei natuurlijke zwembaden, waarin je kan genieten van de prachtige zonsondergang.
Klimaat op El Hierro
El Hierro heeft een subtropisch klimaat, vergelijkbaar met de andere Canarische Eilanden, maar door de afwisseling in hoogte en ligging kunnen de weersomstandigheden per gebied sterk verschillen. Over het algemeen zijn de temperaturen mild en aangenaam gedurende het hele jaar, met gemiddelde temperaturen tussen de 18°C en 25°C. Mocht je het te warm hebben, rijd dan een stukje de bergen in, waar het over het algemeen zo’n 10°C koeler is.
Conclusie
Er is niet één bepaalde reden waardoor ik zou zeggen dat ik El Hierro een heerlijk eiland vind, en dat is juist positief in dit geval. Ondanks dat het zo’n klein eiland is, is het ontzettend veelzijdig. Het is die combinatie van ruige natuur, maan-achtige landschappen, diepe groene bossen, vrolijke mensen, bizarre uitzichtpunten, prachtige blauwe zeeën, de rust en het constante mysterieuze gevoel wat ik van het eiland kreeg die El Hierro zo speciaal maakt.
LEES HIER MEER REISVERHALEN OVER SPANJE
Marnix heeft een passie voor actieve sporten als skiën, mountainbiken en hardlopen. En dan het liefst in de wat ruigere omgevingen. Hoog op zijn bucketlist staan Australië en Nieuw-Zeeland. In 2023 reist hij onder andere door Noorwegen, Zweden, Portugal, Frankrijk, Spanje, Jordanië, Peru en Bolivia.