Hoogteziekte, kan ik dat ook krijgen?

Hoogteziekte, kan ik dat ook krijgen?
Door Bastiaan van der Staay
Twee winters geleden had ik het voor het eerst van m’n leven. Ik kom als sinds mijn 10e met een meer dan gemiddelde regelmaat in de alpen, ook hoog, maar toch had het ook mij te pakken.
Wat is hoogteziekte
Hoogteziekte betekent eigenlijk dat er sprake is van zuurstoftekort in je lichaam. Normaal gesproken bestaat ongeveer 21% van de lucht om ons heen uit zuurstof en dat hebben we hard nodig om alle lichaamsfuncties goed te laten verlopen.
Dat percentage is echter niet overal gelijk. Ook de lucht heeft een soortelijk gewicht die gemeten wordt met een barometer. Bij ons op zeeniveau wordt de lucht samengedrukt door de lucht erboven en is dus relatief ‘dik’ en bevat veel zuurstof.
Dat is ook wat we gewend zijn. Ga je echter naar boven (een berg op, een vliegtuig in of met een luchtballon) wordt die druk alsmaar lager. De lucht wordt ijler en bevat minder zuurstofmoleculen dan bij ons aan zee.
Minder zuurstof in lucht en lijf
Omdat er minder zuurstof om ons heen is, is de opname daarvan per keer dat je ademhaalt natuurlijk ook minder. Maar je lichaam blijft wel de behoefte houden aan de ‘normale’ hoeveelheid. Nu is je lijf best slim en val je niet gelijk om. Je lichaam past zich aan. Het grootste deel van de aanpassing gebeurt de eerste paar dagen op de hoogte waar je dan bent. Na een week tot tien dagen is dat proces zo goed als klaar.
Ga je langer boven de 6.000 meter zijn moet je er rekening mee houden dat aanpassing niet volledig zal zijn. Boven 7.000 meter acclimatiseer je nauwelijks en daar boven moet je al helemaal niet te lang verblijven. Dat aanpassen van je lijf aan een omgeving met relatief weinig zuurstof gaat weer verloren als je afdaalt. Dat betekent dus dat als je weer omhoog gaat, je weer tijd moet nemen voor acclimatiseren.
Boven 7.000 meter acclimatiseer je nauwelijks en daar boven moet je al helemaal niet te lang verblijven.
Op welke hoogte loop ik risico
Dat is dus heel lastig te zeggen. Dat verschilt per persoon. Zoals gezegd had ik er voor het eerst last van ruim 40 jaar na mijn eerste bezoek aan de alpen en nadat ik een hele dag tussen de 2.800 en 3.800 meter intensief geskied had. Ongeveer 25% van de mensen heeft last boven 2500 meter en 50% boven de 5.000 meter. Maar dat is ook weer afhankelijk van je stijgsnelheid, conditie en hoe lang je al de buurt van die hoogte bent. Wandelend stijg je natuurlijk een stuk langzamer dan met een snelle lift of helikopter!
Wat te doen
Afdalen, dat is het meest effectieve, dat zorgt immers sowieso voor zuurstof moleculen in de lucht en dus ook in je lijf. Daarnaast goed drinken (3 liter per dag, geen alcohol en liever thee dan koffie of koolzuurhoudende frisdranken) en proberen te blijven eten. Neem ook wat rust, inspanning vraagt immers om meer zuurstof in het lijf en daar was nu juist een tekort aan.
Snel overheen
Mijn persoonlijke ervaring bleef gelukkig beperkt tot een avond en nacht van misselijkheid en hoofdpijn. De resterende dagen heb ik er wel op gelet de hele dag door heel goed te drinken, iets dat sowieso slim is op hoogte. En de biertjes pas toen ik weer beneden was.
Meer gedetailleerde informatie over hoogteziekte tref je hier.
Lees hier onze persoonlijke reisverhalen
Bastiaan is een sportman in hart en nieren. Het hele jaar door met skiën bezig, in de hal, in de bergen en in de sportschool. Zomers naast skiën wandelen, hiken, kamperen of mountainbiken.