De Lofoten in Noorwegen zijn weergaloos mooi!

Noorderlicht fotocursus op de Lofoten
Door Judith van Dorp
“Wegens een gebroken been van een deelnemer is een plekje vrijgekomen voor de Noorderlicht fotografiereis naar de Lofoten. Wie gaat er mee?” Na het lezen van dit berichtje van Jolanda Linschooten weet ik direct; ik ga mee!
Jolanda is avonturier, topsporter, schrijver en fotograaf. Haar avonturen en sportieve prestaties zijn ongekend en weergaloos. Zo stak zij deze zomer al rennend de Pyreneeën over, achthonderdvijftig kilometer in twintig dagen! Haar solo-avonturen leren haar veel over zichzelf en over het leven. Als geen ander weet ze dat prachtig te beschrijven in haar boeken en blogs. Een kans om met haar een weekje naar zo’n bijzondere plek te gaan móet ik aangrijpen, dat voel ik aan alles. We zijn met een klein groepje; drie mannen, Jolanda en ik.

Het licht achterna
Onze verblijfplaats tijdens deze reis is het Polarlightcenter in Laukvik. De Nederlanders Rob en Trees hebben dit voormalige buurthuis omgebouwd tot een Noorderlicht observatorium met een klein gastenverblijf erbij. Rob raakt al als jongen gefascineerd door het Noorderlicht. Het laat hem niet meer los en in 2007 laten ze alles in Nederland achter om het Noorderlicht achterna te gaan. Vrijwel dag en nacht doet Rob onderzoek naar dit fascinerende natuurverschijnsel. Nog steeds gaan zijn ogen glimmen als hij erover vertelt.
Rob vermoedt dat het Noorderlicht ook geluid (of zelfs muziek) produceert en probeert dat aan te tonen
Hij legt uit dat het Noorderlicht ontstaat op de zon; tijdens de stormen die zich daar voordoen, worden (zonne)deeltjes de kosmos ingeblazen. Na twee dagen bereiken de deeltjes onze aarde en komen via de magnetische banen van de aarde terecht boven beide polen. Daar botsen ze met de deeltjes van de aarde en dat is het schouwspel wat wij zien. Rob vermoedt dat het Noorderlicht ook geluid (of zelfs muziek) produceert en probeert dat aan te tonen. De keuzes en de manier van leven van Rob en Trees vind ik minstens zo boeiend als het verhaal over het Noorderlicht.
Niet voor het donker binnen
In de opeenvolgende dagen gaan we zowel overdag als ’s avonds op pad. Vroeger leerde ik áltijd voor het donker thuis te zijn, zeker in de bergen. Wij zoeken nu juist het donker op, gewapend met hoofdlampjes en camera’s. Wat ik van Jolanda leer, is dat zij alles tot in de puntjes voorbereidt. De route, onze bepakking en de tijdsplanning zijn allemaal van te voren bedacht of zelfs uitgeprobeerd. Het enige wat écht niet te organiseren valt, is het Noorderlicht. Maar daarover hebben we geen klagen. Wij hebben echt geluk deze week en zien vrijwel elke avond dit bijzondere lichtspel.
Opdracht: selfie
Hoewel het Noorderlicht een heel bijzondere ervaring is, vind ik het licht en de stilte overdag minstens zo indrukwekkend. Het is oktober en dus herfst. De laagstaande zon maakt de warme herfstkleuren van geel gras en rode bladeren nóg intenser. In de bergen is niks of niemand te vinden, dus de stilte is overal om je heen. Vandaag is het ook nog windstil, waardoor de meertjes in spiegels veranderen. Onderstaande foto hoort bij de opdracht: maak een foto van jezelf, zonder gebruik van medecursisten. Dus aan de slag met afstandbediening en zelfontspanner. Een goede tip van Jolanda; draag als fotograaf/model felgekleurde kleding, dat had deze foto nóg mooier kunnen maken.
Vertragen en verwonderen
Niet eerder heb ik zoveel tijd achter elkaar besteed aan fotograferen. Meestal is mijn reis het doel en de camera getuige. Nu is het andersom, het doel is fotograferen en de Lofoten zijn toevallig het decor. We gaan geen bergen beklimmen of grote afstanden overbruggen. Als we onderweg zijn en we zien iets moois, nemen we uitgebreid de tijd om te kijken of te fotograferen. Het is als buitenspelen; je bent gewoon bezig om het bezig zijn, zonder enige haast. Dat is best onwennig, zo zonder doel in kilometers of hoogtemeters. Maar het voelt wel heel intens. Ik begin een beetje te begrijpen wat Jolanda bedoelt als ze zegt dat je pas grondige ervaringen kunt opbouwen als je eerst leert om te vertragen. Snelle kicks zijn vluchtig en zullen je nooit de diepe binding met de natuur laten voelen.
Naar buiten, NU!
Hoogtepunt van deze reis is onze tocht naar de afgelegen Trollfjordhytta. Een onbemande berghut, die enkel te bereiken is via een vaartocht over het Trollfjord en daarna nog een stuk te voet verder. De hut staat tussen ruige rotsen. Geen wifi, geen telefoonbereik, geen stroom, maar…… wel een sauna! Inclusief een bijna-bevroren meertje om in af te koelen.
Aan het begin van de avond gaan we weer oefenen met fotograferen in het donker. De opdracht is om met (kunst)licht een creatieve foto te maken. Ik ga spelen met mijn hoofdlampje. Veel licht, rood licht, bewegen of toch stilstaan? Uiteindelijk maak uiteindelijk ik deze foto:
Noorderlicht laat zich niet regisseren, blijkt deze avond. We staan klaar met onze statieven, camera’s, hoofdlampjes en thermoskannen. In vol ornaat, maar geen spoortje van het Licht. Het knusse, warme hutje lonkt naar ons. Na twee uur dralen besluiten we dan toch maar maar naar bed te gaan. Helaas, vanavond geen Noorderlicht. Mijn oor heb ik nog niet op mijn kussen neergelegd of iemand slaat alarm; KIJK NAAR BUITEN, NU! En ja hoor, daar is het, het groenblauwe toverlicht, dat komt en gaat. Hup, slaapzak uit, aankleden, schoenen aan, hoofdlamp op, statief uitzetten, camera erop, belichting instellen en klikken maar. En dit is het resultaat:
Bonte avond
De laatste avond zijn de Noorderlicht-voorspellingen (ja, die bestaan!) heel gunstig. Het is ook nog eens onbewolkt, dus we hebben echt geluk. We gaan naar de haven van Laukvik, bij de vuurtoren. We zien een heel bijzonder schouwspel van een ondergaande zon én Noorderlicht.
Als kleine kinderen staan we te joelen en te juichen bij elke nieuwe uitbarsting van het groenblauwe licht. Een aantal seconden staan we zelfs onder de noorderlichtkroon, de Corona. Het zijn verticale lamellen, het lijken gordijnen, die zich horizontaal verplaatsen en van vorm veranderen. Doordat de lamellen verticaal zijn, krijg je ineens besef van de hoogte van alles boven je. Zonder Noorderlicht zie je een zwarte hemel met witte sterren, 2-dimensionaal. Het Noorderlicht laat je heel duidelijk ook de diepte/hoogte van onze atmosfeer zien, je ziet het ineens 3-dimensionaal. Ik weet het nu zeker; als mens zijn we zó klein en zó onbetekenend in het oneindige heelal om ons heen.
Naar huis met heel veel foto’s en inspiratie
Na een kleine week zit onze reis erop. Hoewel, de terugreis per propellervliegtuigje vanuit Svolvær is ook best een belevenis. Ik ga uitgerust, voldaan en verzadigd naar huis. Een camera met honderden foto’s en een hoofd vol mooie herinneringen en indrukken. Mijn grote uitdaging gaat worden om thuis niet weer door de hectiek van het dagelijks leven meegesleurd te worden. Nog in het vliegtuigje spreek ik met mezelf af om elke dag twee uur naar buiten te gaan. Wandelend, fietsend, rennend of fotograferend. Al het andere moet maar even wachten. Ik weet nu wat ik belangrijk vind; vertragen en verwonderen.
Bedankt Jolanda!
Lofoten, tot ziens! Foto: Judith van Dorp, Mountainreporters
Judith is enthousiast natuursporter, van hardlopen en wielrennen tot tourskien en wandelen, zolang het maar buiten is. In de bergen, maar ook in haar achtertuin de Utrechtse Heuvelrug is Judith op haar best. Elke dag minstens 2 uur buiten zijn, dat is haar levensmotto.