REISVERSLAG | Interrail to the max: met de trein van Amsterdam naar Istanbul

Interrail is niet alleen voor jongeren. Zo, laten we daar maar even mee beginnen. Want nog steeds is dat de standaardreactie als je zegt dat je als 30-plusser (of 40, of 50) gaat Interrailen. Zo kleven er meer vooroordelen aan treinreizen. De reis duurt zo lang, het is oncomfortabel, prijzig, je hebt altijd vertraging en je komt alleen maar in de grote steden is het idee.

Ik ben het hier natuurlijk niet mee eens, want ik vind treinreizen heerlijk. Daarom wilde ik wel eens kijken of ik die mythes kan ontkrachten. Maar eerst meer over de reis die we maakten, want Peter en ik planden een Interrail-trip van Amsterdam naar Istanbul.

Ook Interrailen? Bekijk alle informatie en koop je pas op Interrail.eu

Pardon, met de trein naar Istanbul?

Voor Mountainreporters ben ik vaak op pad en mede daardoor is vliegschaamte mij niet vreemd. Als het even kan reis ik daarom het liefst met de trein naar bestemmingen binnen Europa. Met Interrail is het echter niet de bestemming die je met de trein bezoekt, maar draait het juist om de reis zelf. Een jaar eerder maakte ik al een rondje Italië met de trein. En dat smaakte naar meer!

Een beetje surfen op de website van Interrail leidde tot de route naar Istanbul. De klassieke route naar Istanbul start in Londen. Het is een van ’s werelds meest iconische treinreizen die legendarische status verkreeg door Agatha Christie’s spannende detectiveroman Moord in de Oriënt-Expres. De route die je aflegt is dan Londen – Parijs – München – Zagreb – Belgrado – Sofia – Istanbul. Maar er zijn natuurlijk ontelbaar veel varianten mogelijk.

Welke route naar Istanbul kiezen we?

We pakken de kaart van Europa er eens bij. In het treinrijke westen zijn er vreselijk veel opties. We besluiten Londen over te slaan en dat te bewaren voor een weekendje met de Eurostar op een later tijdstip. Parijs dan? We twijfelen. Eigenlijk houden we meer van bergen en natuur en erg groen is Parijs niet. We zijn Mountainreporters tenslotte… Berlijn? Of Milaan? Daar rijzen de hotelprijzen de pan uit, het is het seizoen van de modeshows.

We horen dit jaar ineens opvallend veel mensen die Slovenië bezoeken en dat prachtig vinden. We willen daarom naar het beroemde meer van Bled, dat ook nog eens een station heeft. Een beetje uitzoekwerk leert ons dat je zelfs in één dag vanuit Nederland naar Bled kunt met de trein. Het nadeel is alleen dat je of voor dag en dauw uit Nederland moet vertrekken, óf voor dag en dauw aankomt in Bled.

Je vertrekt namelijk om 4.19 uit Amsterdam. Beter is vanuit Utrecht: 5.53 uur vertrek. In dat laatste geval 4x overstappen. Je bent dan om 19.52 uur in Bled. Verbinding waarbij je rond 13 uur uit Amsterdam vertrekt, kan ook. Je hebt dan aansluiting op de nachttrein van München naar Bled. Je komt dan alleen wel om 5.17 aan. Blijven zitten tot aan Ljubljana kan ook. Dat is slechts 3 kwartier verder.

Wij kiezen er daarom voor om deze afstand in twee dagen af te leggen en bezoeken de eerste dag een vriendin in Stuttgart. Vanaf daar (of eigenlijk vanaf Frankfurt) vertrekt er dagelijks een directe trein naar Bled en Ljubljana in Slovenië. Je rijdt dan via het groene zuiden van Duitsland, München, Salzburg, de bergen van Oostenrijk en Villach naar de Sloveense grens. Bled ligt nog geen half uur na de grens.

Een paar dagen in Bled, Slovenië

We komen keurig op tijd aan in Bled en plannen hier een paar dagen om de omgeving te ontdekken. Het meer van Bled is inderdaad prachtig en we maken er een wandeling omheen, zodat we het beroemde kerkje middenin het meer van alle kanten kunnen bekijken. Ook huren we een mountainbike en fietsen naar de Vintgar-kloof.

Ik had hier nog wel een paar dagen willen blijven, maar we moeten door! We reizen naar Ljubljana om daar een dagje de stad te verkennen. Omdat die reis maar drie kwartier is, het zonde om daar een strip van onze Interrail-pas voor te gebruiken. Ik koop daarom online een treinkaartje. Om er vervolgens op het station door een vriendelijke meneer op gewezen te worden dat er werkzaamheden zijn en geen treinen rijden. Hij dirigeert ons richting de bus die nog staat te wachten en zo zijn we alsnog even later in Ljubljana.

Wil je ook naar Slovenië? Bekijk alle reisverslagen en artikelen over Slovenië op Mountainreporters

Van Slovenië naar Kroatië: op naar Split!

Het mag dan eind september zijn, we willen er graag een verlate zomervakantie van maken. We zakken daarom vanuit Ljubljana snel af richting het zuiden, naar Split aan de Kroatische kust. Er is één dagelijkse verbinding tussen Ljubljana en Split, met een overstap in Zagreb. Die overstap is iets meer dan vier uur. Normaal helemaal niet fijn, nu precies genoeg tijd om onze bagage in een kluis te parkeren, de verplichte reservering voor de trein naar Split te regelen (dat lukt niet vanuit het buitenland, maar stelt ook niks voor: we hoeven er niet eens voor te betalen) en de stad te verkennen.

Oh, en om een bezoek te brengen aan het tamelijk briljante Museum van de Verbroken Relaties. Ga erheen, je krijgt er geen spijt van! Grappig en verdrietig tegelijk.

Om half tien ’s avonds komen we aan in Split. Een mooie tijd om onze bagage in ons appartement te droppen en een biertje te gaan drinken op één van de ontelbare terrassen in het gezellige Split. We zijn aangenaam verrast door deze stad. Mooie oude stad die gebouwd is op de overblijfselen van een paleis uit de vierde eeuw en met veel natuur eromheen, zoals de Marjanheuvel met een aantal strandjes. En vergeet de eilanden niet die hier voor de kust liggen.

De Kroatische kust kan helaas niet per trein

Het allerliefst zouden we de hele kust afzakken per trein. Daar is alleen één probleem: er loopt geen spoor, zoals je kunt zien op het plaatje hieronder. Hou er daarnaast rekening mee dat Albanië en Kosovo niet meedoen aan de Interrail-pas.

We kiezen er daarom voor om de trein in te ruilen voor de boot (naar Dubrovnik) en de bus (naar Kotor in Montenegro). Vanaf daar nemen we nog een stukje de bus naar Bar, en stappen dan weer op de trein naar Belgrado, om vanuit daar door te reizen naar Sofia. Op onderstaande kaart ziet dat er mega logisch uit, toch?

Op vakantie naar Kroatië? Bekijk alle reisverslagen en artikelen over Kroatië op Mountainreporters

Genieten in Dubrovnik

Met de snelboot varen we van Split via een aantal eilanden naar Dubrovnik. Ik snap ineens waarom iedereen zo razend enthousiast is over eilandhoppen in Kroatië. Het is inmiddels oktober en daarom net te koud, maar varen rond deze eilanden gaat zeker bij mij op de wishlist!

We blijven een paar dagen in Dubrovnik, waar het hoogtepunt is om te gaan kajakken naar het eiland Lokrum voor de kust. Je kunt mee met een begeleide tocht, maar het is veel leuker om gewoon een kajak te huren voor een aantal uur en zelf het eiland rond te peddelen. We hebben eten en drinken mee en leggen aan bij verschillende rotsstrandjes.

Kotor, fjorden in Montenegro

Na een paar dagen is het weer tijd om verder te reizen. We moeten richting Bar in Montenegro om weer op de trein te stappen. Over Montenegro weten we niet zoveel, maar we horen al snel dat Bar nou niet direct een toeristische trekpleister is. Kotor is dat wel.

Als we aankomen snappen we dat helemaal. Hoewel het in de zomer erg druk kan zijn in het kleine oude centrum van het stadje door cruiseschepen die hier dagelijks aanmeren, is het begin oktober heerlijk. Niet te druk, maar genoeg mensen voor een gezellige sfeer. Bovendien kun je hier prachtig wandelen. We besluiten al snel om hier langer te blijven en de omliggende bergen te verkennen.

Absolute must: het fort van Kotor

De oude stad van Kotor wordt omringd door een vestingmuur en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Je kunt vanaf de oude stad het fort van Kotor beklimmen dat tegen de steile bergwand is gebouwd. Nog leuker is om dat via de ‘ladder van Kotor’ te doen, omdat je dan via een geheim gat in de muur het fort in kunt klimmen. Nou ja, geheim… Er staat zelfs een laddertje om erdoor te klimmen! Op deze manier omzeil je trouwens ook het kopen van een toegangsticket…

Voordat je door het gat klimt kun je ook verder de berg op lopen voor een mooie wandeling. Stop zeker bij het terrasje voor een cola of een koffie. Gevraagd, maar vooral ongevraagd, krijg je daar van de eigenaar een glaasje zelfgestookte Raki bij.

Wil je naar Montenegro? Bekijk alle reisverslagen en artikelen over Montenegro op Mountainreporters

Eén van de mooiste treintrajecten… In het donker

Toch kunnen we ook niet eeuwig in Kotor blijven. We willen tenslotte richting Istanbul. Na een aantal trajecten zonder trein pakken we dat nu weer op met de route Bar-Belgrado. Dit traject schijnt een van de mooiste routes van Europa en misschien wel ter wereld te zijn. Maar helaas. Tijdens corona reed de trein niet. In 2022 is de treindienst hervat, maar dan alleen de nachttrein. We gaan dus niks zien van al die pracht!

Vooraf reserveren gaat trouwens niet, alleen op het station van Bar. Op goed geluk pakken we dus in de ochtend de bus van Kotor naar Bar in de hoop dat we een ticket kunnen bemachtigen. Dat lukt! We mogen onze koffers voor een paar euro droppen bij de vriendelijke dame van het cafeetje op het station en wandelen naar het centrum van Bar. Een absolute highlight zou ik deze stad inderdaad niet noemen, maar we eten en drinken wat op een terrasje voordat de trein om 19.00 uur vertrekt.

Rond 23.00 uur steek je de grens van Montenegro naar Servië over. Dat kost weinig moeite. De douanebeambten komen de trein in en je overhandigt je paspoort terwijl je in bed blijft liggen. Al moet dit wel twee keer gebeuren. Een keer om Montenegro uit te gaan en een keer om Servië in te komen. De volgende ochtend komen we met ongeveer anderhalf uur vertraging aan. Niet erg overigens, want de oorspronkelijke aankomsttijd was 6.08 uur. Da’s best vroeg.

Met de trein van Belgrado naar Sofia? ‘Not Possible!’

Op de kaart loopt er een spoorlijn van Belgrado naar Sofia. En ook online staat links en rechts dat er een (nacht)trein is die deze twee steden verbindt. Maar waarom komt die dan niet in de reisplanner naar boven? Sommige reisplanners geven een optie overdag, maar andere niet. We hebben geen idee, we zien het wel.

Nadat we uit de nachttrein vanuit Bar zijn komen rollen, lopen we eerst maar eens naar de tickets & info. Ik vraag hoe we met de trein in Sofia kunnen komen. De dame achter het loket is niet bepaald spraakzaam en blijft alleen maar herhalen dat dat ‘not possible’ is. Er rijden helemaal geen treinen meer op het traject. Sinds wanneer dat zo is, waarom en vooral tot wanneer? Niemand die het ons kan vertellen. Dan eerst maar de stad in en later een bus boeken naar Sofia. Overigens zie ik pas later op de website van Interrail dat al het internationale treinverkeer vanuit Belgrado tot nader order ‘suspended’ is. Ok, dan.

Belgrado is een vrij grauwe stad en de vele auto’s zorgen voor een vieze lucht en grijze gebouwen. Niet helemaal my cup of tea, al kunnen we het Belgrado niet echt kwalijk nemen. In de laatste ruim 100 jaar werd de stad in alle oorlogen gebombardeerd.

Als we vervolgens met de bus in Sofia aankomen lijkt dat ineens een ontzettend schone en lichte stad. We willen er eigenlijk maar één nachtje blijven, maar helaas gooit de trein opnieuw roet in het eten.

Met de nachttrein van Sofia naar Istanbul

Ook de trein van Sofia naar Istanbul kun je niet online reserveren. Opnieuw gaan we op goed geluk naar het loket, maar helaas hebben we dit keer minder geluk. De hele trein zit vol! Een dag later kan wel, en we maken snel een reservering voor een ‘sleeper’, waarmee we een coupé met wasbak en koelkast voor onszelf hebben.

Deze nachttrein is bijzonder netjes en schoon, dus we proosten met het flesje wijn dat we hebben meegenomen. Iets kopen aan boord kan namelijk niet. De treinreis is relaxt, behalve dan dat je bij het verlaten van Bulgarije wakker wordt gemaakt, zo rond half 12 als je op tijd rijdt. Wij zijn iets vertraagd, maar ook nu komt de douane aan boord, schijnt een lampje in je gezicht en controleert je paspoort. Helaas rij je vervolgens zo’n 20 minuten verder en moet je in de benen. Aan de Turkse grens moet je uitstappen en verschijnen tientallen slaperige koppies aan het loket om een inreisstempel te ontvangen. We zijn inmiddels zo’n vijf kwartier verlaat.

De volgende ochtend wordt er rond half acht luid op onze coupé gebonsd: we zijn er bijna! Wederom zijn we er eigenlijk alleen maar blij mee. Volgens de dienstregeling komen we namelijk om half zes aan, dat wordt nu zo’n twee uur later. Een betere tijd, als je het mij vraagt.

Wat wel irritant is, is dat de trein tegenwoordig niet meer doorrijdt naar het centrum van Istanbul, maar stopt in Halkali, ten westen van de stad. Vanaf daar kun je een trein nemen, dat is het probleem niet. Wat wél het probleem is, is dat je een ticket alleen met contant geld kunt betalen, dat dat geld alleen Turkse Lira kunnen zijn, en dat er geen pinautomaat is. Alle buitenlanders hebben het daarmee lastig, inclusief wijzelf. We hebben namelijk geen Lira. Uiteindelijk wisselen we wat geld bij de tickets & info. Wat eerst ook nog niet goed gaat, want de automaat accepteert alleen kleine coupures. We zijn blij wanneer het gelukt is en we in de trein zitten. Istanbul, here we come!

Wil je naar Turkije? Bekijk alle reisverslagen en artikelen over Turkije op Mountainreporters

De kortste route van Istanbul naar Amsterdam

Wij namen op de heenweg nou niet bepaald de snelste route naar Istanbul. Wil je dat wel, dan is onderstaande route de snelste. Voor ons stond die op de planning voor de terugweg, omgedraaid dan.

Etappe 1: Amsterdam naar Wenen

Er rijdt een dagelijkse nachttrein van Amsterdam naar Wenen, de NightJet. Die vertrekt om 19.30 uit Amsterdam en rijdt tien over negen de volgende ochtend Wenen binnen. Er zijn zitplaatsen, couchettes en slaapwagens. Een reservering is verplicht, maar kun je maken op de website van de ÖBB. Dat zit een beetje verstopt, dus kijk onder het kopje Seat reservations hoe je dat doet.

Overdag reizen naar Wenen kan ook. Neem bijvoorbeeld om 8.08 uur de ICE, stap over in Frankfurt en je bent om kwart voor 7 ’s avonds in Wenen.

Etappe 2: Wenen naar Boekarest

Echt waar voor je geld? Dat is de ruim 19-urige (!) directe treinreis van Wenen naar Boekarest. Ook hier zijn alle opties mogelijk, van een stoel tot een bedje en reserveren kan wederom bij de ÖBB.

Etappe 3: Boekarest naar Istanbul (zomer) of met een tussenstop in Sofia (buiten het seizoen)

De Bosphorus Express rijdt in één keer in ongeveer 20 uur van Boekarest naar Istanbul, waarbij in Sofia nog een aantal rijtuigen worden bijgevoegd. Tenminste, in het hoogseizoen dan. Van wanneer tot wanneer dat precies loopt, kan ik nergens vinden. Maar in de periode dat wij reisden (oktober) in ieder geval niet meer.

In dat geval reis je eerst van Boekarest naar Sofia om daar – zoals wij – de nachttrein naar Istanbul te nemen. Hier lees je meer over de Sofia-Istanbul-Express, die er 11 uur over doet. Nogal onhandig: online of telefonisch reserveren of een ticket kopen kan niet. Dit kan alleen op stations met een internationale ticketdesk in Roemenië, Bulgarije of Turkije.

En, zijn de myths ge-bust?

Goed, die vooroordelen waarmee ik begon. Laten we ze eens één voor één bekijken.

Reizen met de trein duurt lang en is oncomfortabel

Ja en nee. Het ligt hierbij echt aan de route. Er zijn inmiddels veel hogesnelheidslijnen, vooral in West-Europa. Daarmee ga je sneller dan de auto, bus en vaak zelfs het vliegtuig als je alle tijd om een vliegreis meerekent. En een nachttrein is gevoelsmatig relatief snel, omdat je onderweg slaapt. Verder naar het oosten zijn bussen vaak sneller. Bovendien gaan die vaak meerdere keren per dag.

Over comfortabel valt te twisten. Ik zit liever wat langer in de trein waar je rond kunt lopen, dan dat ik opgevouwen in een bus zit. Ook over langere afstanden vind ik de trein comfortabel, zeker als je hogesnelheidstreinen afzet tegen het vliegtuig.

Reizen met de trein is duur

Qua prijs legt de trein het in de meeste gevallen af tegen de bus. Ook het vliegtuig is -ondanks dat tickets niet meer zo vaak tegen complete bodemprijzen over de toonbank gaan- vaak goedkoper dan de trein. Wel loont het om uit te zoeken wat de beste reisopties zijn. In veel landen zijn regionale treinen bijvoorbeeld goedkoper dan intercity’s of hogesnelheidstreinen. Ook helpt het vaak om eerder te boeken, omdat de prijzen omhoog gaan als de vertrekdatum nadert. Tot slot helpt de Interrailpas hier natuurlijk bij.

Met de trein kun je alleen tussen grote steden reizen

Tsja, feit is natuurlijk dat grote steden meestal een treinstation hebben. Maar als je een beetje zoekt, zijn veel plekken binnen Europa prima met de trein aan te reizen. Plekken in de natuur, bedoel ik dan. Zoals het eerdergenoemde Bled bijvoorbeeld. Maar tijdens mijn eerdere trip reisde ik ook per trein naar Cinque Terre in Italië. Of wat dacht je van het Comomeer? Heel veel plekken in Zwitserland? Naar het startpunt van mijn etappe van de Westweg in het Duitse Zwarte Woud?

Reizen met de trein is ingewikkeld

Helaas, deze mythe kan ik niet volledig ontkrachten. Ik bedoel: het reizen op zich is natuurlijk simpel. Maar uitvinden welke treinen wanneer rijden, wat goede verbindingen zijn en hoe je reserveringen moet maken, dat kan allemaal een stuk beter.

Welke Interrailpassen zijn er?

Er zijn twee soorten passen. De One Country Pass en de Global Pass. De naam van de One Country Pass geeft het al een beetje weg. Met een Global Pass kun je in deze 33 landen reizen:

Oostenrijk, België, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Kroatië, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Montenegro, Nederland, Noord-Macedonië, Noorwegen , Polen, Portugal, Roemenië, Servië, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zweden, Zwitserland en Turkije.

Met een Global Pass kies je uit verschillende aantallen reisdagen, en een geldigheidsduur. Bijvoorbeeld vier of zeven dagen in een maand, tien dagen in twee maanden, of een aaneengesloten periode van vijftien dagen tot drie maanden. Bovendien heb je de keuze tussen eerste en tweede klasse.

De bestseller, zeven dagen in een maand tweede klasse, kost je € 335,- als je tussen de 28 en 60 jaar oud bent. Jongeren (28-) betalen € 251,- en mensen boven de 60 € 302,-. (Prijzen van oktober 2022). Alle opties en prijzen vind je op de website van Interrail.

Ook Interrailen? Bekijk alle informatie en koop je pas op Interrail.eu

‘Seat reservations’ soms verplicht

Tot slot nog een paar tips. Voor alle andere dan gewone treinen, moet je meestal een reservering hebben. Denk aan hogesnelheidstreinen en nachttreinen, maar ook internationale treinen. Zo’n reservering maken is niet altijd even makkelijk en vergt soms wat uitzoekwerk. Hieronder een paar tips:

• Check eerst of je de reservering kunt maken via Interrail, dat is meestal het handigst. Weet wel dat je daar een paar euro extra voor betaalt.
• Een andere optie is je ticket of reservering maken op een station. De meest veilige optie. Het nadeel is alleen dat je dat meestal uitsluitend kunt doen in het land waar de trein vertrekt, en dan ook nog niet altijd op alle stations
• Voor Nederlandse (internationale/nacht-) treinen moet je meestal ouderwets bellen met NS International. Mij is het in ieder geval nooit gelukt om online te doen. Reserveren voor Interrail bedoel ik dan, ‘gewone’ internationale treinkaartjes kun je natuurlijk wel online boeken
• Bij DB (Duitsland) en ÖBB (Oostenrijk) kun je alleen een zitplaatsreservering boeken. Er wordt niet naar je ticket gevraagd, dus dit werkt in de meeste gevallen voor bijvoorbeeld hogesnelheidslijnen. Kies op de website gewoon voor ‘Nur Sitzplatzreservierung’.
• Wil je iets bijboeken, zoals een slaapcoupé? Dan kan dat bij de ÖBB in ieder geval online. Kies bij ‘kortingskaart’ Interrail en je ziet wat je moet bijbetalen
• Hoe oostelijker je komt, hoe kleiner de kans is dat je online kunt reserveren. Voordeel is dan wel weer dat er meestal plek is én dat het niet duur is
• En verder: go with the flow! Laat je verrassen wat je tegenkomt en geniet van de reis!

Lees meer over Interrail en koop je pas

Deze reis werd mede mogelijk gemaakt door Interrail.

Alle foto’s: Pauline van der Waal